فوری: دست چپ ها بیشتر آلزایمر می گیرند؟

 علاوه بر علایم زوال عقل، پزشکان در صورت یافتن ترکیبی از پلاک ‌های آمیلوئید و گره‌ های نوروفیبریلاری در مغز، می توانند آلزایمر قطعی را تشخیص دهند. پلاک های تجمعی از پپتایدهای آمیلوئیدی (amyloid peptides) بوده و گره ها بیشتر از پروتئینی به نام تاو (tau) ساخته شده اند. 

پروفسور رایان جولیان (Ryan Julian) استاد دانشگاه کالیفرنیا و سرپرست تیم تحقیقاتی در این باره می گوید: تقریباً ۲۰ درصد از مردم دارای پلاک های مغزی هستند اما هیچ نشانه ای از زوال عقل ندارند. این موضوع نشان می دهد که خود پلاک‌ ها علت بیماری آلزایمر نیستند.    

در راستای درک بهتر رابطه بین پلاک ها و گره ها، جولیان و تیم تحقیقاتی او، جنبه هایی از پروتئین تاو را مورد بررسی قرار دادند. این تیم تحقیقاتی موفق به کشف یک تفاوت کلیدی برای تشخیص در شکل و عملکرد تاو شد که ممکن است توضیح دهد که چرا برخی از افراد با تجمع پروتئین تاو علائم آلزایمر را از خود نشان می دهند ،در حالی که برخی دیگر این علائم را ندارند.

به گفته محققان یک مثال معمولی برای درک این موضوع، دست ها هستند. دست ها ایزومرهای یکدیگرند چراکه دست چپ مانند تصویر آینه ای دست راست بوده ولی نسخه دقیقی از آن محسوب نمی شود. ایزومرها در واقع مانند دست ها عمل می کنند. 

محققان این پروژه، تمام پروتئین‌های موجود در نمونه ‌های مغز را اسکن کرده و در ادامه متوجه شدند که آن هایی که دارای گره های بیشتری بودند، تجمع تاو داشته اما زوال عقل ندارند، این در حالی بود که نوع دیگری از تاو در افرادی که دارای پلاک و زوال عقل بودند نیز یافت شد. 

طبق گفته محققین، اکثر پروتئین ها در بدن، نیمه عمری کمتر از ۴۸ ساعت دارند. با این حال، در برخی از اسیدهای آمینه خاص، اگر پروتئین بیش از حد طولانی زنده مانده  و تصفیه نشود، می تواند به ایزومرهای دیگر تبدیل شود.به گزارش سیناپرس، اگر بخواهید یک دستکش دست راست را در دست چپ استفاده کنید، خیلی کارا نخواهد بود. همین مثال در زیست شناسی هم وجود دارد، مولکول‌ها پس از مدتی آنطور که باید عمل نمی‌ کنند، چراکه متعلق به آن کار نیستند یا به طور ساده تر مانند دست کش دست راست نمی توانند در دست چپ مناسب باشند.

آیا امکان پاکسازی سلولی وجود دارد؟

به طور کلی، روند پاکسازی پروتئین‌ های مصرف‌ شده یا معیوب از سلول‌ ها با اصطلاح اتوفاژی شناخته می‌شود. این روند در افراد بالای ۶۵ سال کند بوده ولی دلیل آن همچنان مشخص نیست.

اتوفاژی می تواند با رژیم غذایی مناسب و کم خوری تحریک شود به طوریکه وقتی سلول‌ ها با کمبود پروتئین دریافتی از رژیم غذایی مواجه شوند، با بازیافت پروتئین‌هایی که از قبل در سلول‌ها وجود دارد، نیاز خود را برطرف می‌ کنند. فعالیت بدنی و ورزش نیز می تواند اتوفاژی را افزایش می دهد. طبق گفته پژوهشگران، خوشبختانه داروهایی نیز برای بهبود اتوفاژی در حال آزمایش هستند. 

در انتها، این پژوهش استدلال قانع‌ کننده ‌ای مبنی بر اینکه اتوفاژی ناکافی ممکن است دلیل اصلی آلزایمر باشد را ارائه می کند و بدان معناست که استراتژی های درمانی که اتوفاژی را تقویت می کنند می توانند به پیشگیری از زوال عقل کمک کنند.