تعیین تکلیف دولت برای افزایش قیمت بنزین در سال 1402 | سهمیه بندی بنزین دو برابر شد؟

افزایش قیمت بنزین، موضوعی است که بارها مطرح شده است. بنزین یک کالای استراتژیک و مهم برای جامعه است، هر بار عده‌ای با هدف تشویش اذهان و روحیه جامعه، اخبار کذبی در مورد افزایش قیمت بنزین مطرح می‌کنند؛ که نه در دولت و نه در مجلس شورای اسلامی هیچ مصوبه ای در خصوص افزایش قیمت بنزین در دست بررسی نیست. حتی بارها مقامات کشور اعلام کرده‌اند که قیمت بنزین در سال‌جاری یعنی سال ۱۴۰۱ تغییری نخواهد داشت. در ادامه آخرین خبر از افزایش قیمت بنزین را بخوانید.

دفتر سامانه هوشمند سوخت اعلام کرد که به منظور مدیریت مصرف، سقف سوخت‌گیری با کارت‌های شخصی تعیین شده است. ساز و کار به این صورت است که  مردم در روز تنها می‌توانند ۴۰ لیتر سوخت‌گیری کنند. این میزان سه بار در روز و البته با فاصله زمانی هر چهار ساعت قابل استفاده است.

محمد صادقی، مدیر سامانه هوشمند سوخت، در تشریح تعیین سقف سوخت‌گیری گفت: در گذشته امکان سوخت‌گیری ۱۸۰ لیتر بود که با وجود اجرای این طرح به 120 لیتر کاهش پیدا کرده است.

این تصمیم از سوی شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران برای مدیریت مصرف در حالی گرفته شده است که چندی پیش مالک شریعتی نیاسر، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس، از اختصاص سهمیه 15 لیتری بنزین به هر عضو خانواده خبر داد. نبود هماهنگی میان نمایندگان مردم و دولتی‌ها مشهود است.

در این بازه زمانی شاهد دو طیف با تصمیم‌های مختلف و متنافص برای سهمیه‌ بنزین هسیتم. نمایندگانی که به نظر می‌رسد پشت اهداف سیاسی و بدون در نظر گرفتن ناترازی و کمبود بنزین در کشور وعده یارانه سوخت را می‌دهند و شرکت پالایش و پخشی که به دلیل مدیریت مصرف تصمیم به تعیین سقف بنزین و جیره‌بندی آن می‌کند.

یکی از اشکالاتی که بر تصمیم شرکت پالایش و پخش وارد است افزایش استهلاک جایگاه‌های سوخت و خودروها می‌تواند باشد. از طرفی باوجود خرابی نازل‌ها در پمپ‌های بنزین شاهد صف‌های طویل سوخت‌گیری هستیم که با اجرای چنین تصمیمی به نظر می‌رسد این معضل تشدید شود.

چالش‌های اجرای طرح تعیین سقف سوخت‌گیری بنزین

رضانواز، سخنگوی صنف جایگاه‌داران سوخت، درباره چالش‌های این طرح به تجارت‌نیوز گفت: بارها از متولیان امر درخواست شده که از صنف جایگاه‌‌دارها درباره موضوعات و طرح‌ها این‌چنینی مشورت گرفته شود. چراکه ما رابطه مستقیمی با مردم داریم و در انتقال بازخورد سیاست‌های اعمال‌شده قادر به ارائه نظرات واقع‌بینانه هستیم. با این حال تاکنون توجهی به درخواست ما نشده است.

او درباره چالش‌های موجود در طرح تعیین سقف سوخت‌گیری عنوان کرد: به دنبال اجرای این طرح افزایش استفاده از کارتخوان‌های هوشمند سوخت که غالبا هم خراب هستند از جمله معایب آن به حساب می‌آید. بدین ترتیب ساعت معطلی مردم برای سوخت‌گیری طولانی‌تر و منجر به نارضایتی اجتماعی می‌شود.

نواز ادامه داد: همچنین افزایش مصرف بنزین آزاد برای آینده اجرای این طرح پیش‌بینی می‌شود. چرا که اگر فردی خواهان دریافت بنزین بیشتر باشد باید از این طریق اقدام کند.

وی درباره تاثیر اجرای این طرح در مدیریت مصرف گفت: نمی‌توان به صورت کلی از تاثیر آن چشم‎‌پوشی کرد اما نهایت تاثیر آن شاید 30 درصد باشد که رقم چشم‌گیری در برابر استهلاکاتی که به همراه دارد نیست.

بر اساس این گزارش گویا سقف تعیین شده سوخت‌گیری برای کلان شهرها 40 لیتر و برای شهرهای کوچک‌تر 30 لیتر تعیین شده است. حال باید منتظر ماند و دید تصمیم‌گیران در این حوزه چه چاره‌ای برای چالش‌های پنهان و آشکار این طرح دارند؟

رئیس هیات مدیره کانون جایگاه داران در این باره گفت: کاهش سهمیه بنزین آزاد در حالی است که بیشتر مردم از کارت آزاد جایگاه داران استفاده می کنند، شاید حدود ۵ یا ۶ درصد مردم از کارت خود برای مصرف بنزین آزاد استفاده کنند. این در حالی است که در مناطقی که طرح محدودیت ارائه بنزین در حال اجراست کارت جایگاه داران هم محدود شده و اینطور نیست که هر نازل یک کارت سوخت داشته باشد و از متصدیان جایگاه سوخت خواسته شده که کارت های سوخت خود را در مواقع خاص استفاده کنند. همچنین ظرفیت برداشت از این کارت ها هم ۳۰ لیتر شده است.

وی ادامه داد: حذف شدن کارت جایگاه ها موجب شده تا مردم به دردسر بیفتند،‌ به خصوص مسافرانی که بین شهرها حرکت می کنند اگر در شهر خودشان شاهد اعمال این محدودیت باشند بعضا باید خود را به شهرهای دیگر که این محدودیت اعمال نمی شود برسانند تا از سهمیه خود استفاده کنند در حالی که می توانستند در شهر مبدا به اندازه نیاز از سهمیه بنزین خود استفاده کنند. در مواردی آنها تصور می کنند که جایگاه داران مقصر اصلی این موضوع هستند و گاهی این تنش ها منجر به زد و خورد هم می شود.

گفتنی است، اگر سهمیه آزاد ۱۵۰ لیتر در طول یک ماه استفاده نشود بر خلاف سهمیه ۶۰ لیتری (که تا ۹ ماه ذخیره می شود) برای ماه های بعدی ذخیره نمی شود.

رئیس هیات مدیره کانون جایگاه داران با اشاره به ورود برخی نمایندگان و انتقاد آن به اجرای این طرح گفت: ما یک سال است که به تمام ارگان ها و دستگاه های مربوطه نامه نگاری می کنیم که این طرح در مدیریت مصرف سوخت کلان کشور و کاهش آن همچنین قاچاق کشور تاثیری نخواهد داشت ولی بعضی  نمایندگان به تازگی در این خصوص اعتراض کرده اند. در حالی که با گرفتن آمار در شهرستان هایی که این طرح اجرا می شود می توان میزان اثرگذاری طرح را سنجید. باید این موضوع بررسی شود در شهرهایی که این طرح اجرا شد میزان مصرف شهرهای اطراف را تا چه میزان افزایش داد.

این طرح در حالی در برخی شهرستان ها در حال اجرا شدن است که اطلاع رسانی درستی در خصوص آن از سوی دولت انجام نشده است. اما باید دید مسئولان نتیجه اجرای این طرح را در نهایت چه اعلام می کنند؟

پرویز محمدنژاد با اشاره به اخبار واصله در خصوص محدودیت ارائه بنزین در جایگاه های سوخت استان گیلان، بیان کرد: تقریبا حدود سه ماهی است که بحث محدودیت ارائه بنزین در جایگاه های سوخت استان گیلان تا سقف ۳۰ لیتر اعمال شده است که بنده نسبت به این طرح انتقاد و این پرسش را طرح کردم که به چه دلیل این محدودیت ایجاد شده است و نگاه دولت در اجرای این طرح چیست؟

وی در ادامه با بیان این‌که «بنده تاکید کردم که هدف گذاری اعمال این محدودیت باید اعلام شود»، اظهار کرد: بنا بود گزارشی از هدف اجرای این طرح و نتیجه آن به ما ارائه کنند که تا به امروز پاسخ مستند و منطقی به ما داده نشده است که این برنامه به هدف خود رسیده است یا خیر. آنچه که به ما گفته شد مدیریت مصرف هدف اعمال این محدودیت بوده است. اکنون باید پاسخ داده شود که محدودیت در دریافت بنزین تا سقف ۳۰ لیتر چه تاثیری در مدیریت مصرف می تواند داشته باشد تا اینکه فرد بتواند یکجا بنزین خود را دریافت کند.

او می گوید که هم اکنون قیمت بنزین در کشورهایی همچون عراق و پاکستان حدود ۱۵ هزار تومان است اما ما در ایران آن را حداکثر لیتری ۳ هزار تومان می فروشیم. اما مشکل اینجاست که ممکن است با توجه به افزایش تقاضا در کشور دولت ناچار به تامین بخشی از نیاز از محل واردات شود. در شرایطی که دولت با کسری شدید منابع مالی مواجه است، آیا درست است که بنزین ۱۵ هزار تومانی وارد کرده و آن را لیتری ۳ هزار تومان بفروشد. متن کامل گفتگوی بازار با فریدون عباسی رییس سابق و عضو فعلی کمیسیون انرژی مجلس را در ادامه می خوانید:

کاهش قیمت بنزین در راه است

*کاهش سهمیه بنزین آزاد از نظر بسیاری از کارشناسان مقدمه ای برای گرانی بنزین است. احتمال اینکه قیمت بنزین در امسال افزایش پیدا کند، وجود دارد؟

افزایش قیمت بنزین موجب تغییر درآمدهای دولت می شود. از آنجاییکه هر گونه تغییر در ردیف درآمدهای دولت باید در لایحه بودجه دیده شود، چنین امکانی برای دولت در سال جاری وجود ندارد و حداقل تا سال آینده و ارائه لایحه جدید بودجه ای قیمت بنزینی که دولت عرضه می کند، گران نمی شود.

افزایش مصرف این نگرانی را ایجاد کرده که ایران وارد کننده بنزین شود و ناچار باشد بخشی از نیاز خود را از از محل واردات تامین کند. حالا سوال من این است در شرایطی که دولت با کسری شدید منابع مالی مواجه است، منطقی است که بخواهد بنزین به قیمت ۱۵ هزار تومان وارد کرده و به قیمت ۳ هزار تومان در بازار عرضه کند؟ به همین دلیل به نظر می رسد که دولت قصد دارد واردات بنزین توسط بخش خصوصی را آزاد کرده و تقاضای مازاد بر سهمیه مجاز از محل بنزین وارداتی را توسط بخش خصوصی پاسخ داده شود.

دولت قصد دارد واردات بنزین توسط بخش خصوصی را آزاد کند تا تقاضای مازاد بر سهمیه مجاز از محل بنزین وارداتی را توسط بخش خصوصی پاسخ داده شود. به هر حال وقتی محصولی توسط بخش خصوصی وارد می شود امکان فروش آن به قیمت یارانه ای وجود دارد.

*آزاد شدن واردات بنزین توسط بخش خصوصی بدون تاییده و مصوبه مجلس شدنی است؟

در حال حاضر دولت خود مجاز به واردات بنزین و سایر فرآورده های نفتی است. اما برای ورود بخش خصوصی به این حوزه باید تاییدیه مجلس اخذ شود. مگر اینکه مجامع قانون گذار دیگر این اجازه را به دولت بدهند.

مصرف بنزین در کشور بالا رفته اما همچنان نمی توان وضعیت پیش آمده را بحرانی دانست. به هر حال وزیر نفت باید خودشان به صورت صریح درباره برنامه های دولت در حوزه بنزین و سایر فرآورده های انرژی به مردم توضیح بدهند.