افزایش 100 درصدی یارانه نقدی از این ماه | یارانه نقدی جدید شامل چه کسانی می شود؟

یارانه نقدی به زودی حذف می شود. یارانه نقدی شامل همه افراد نمی شود. یارانه نقدی مبلغ چندانی نداشت. یارانه نقدی با چالش زیادی همراه بود. جزئیات حذف یارانه نقدی را بخوانید.

یارانه نقدی خرداد ماه برای برخی از مشمولان در دو مرحله واریز شده است. سازمان هدفمندی یارانه علت این موضوع را اعلام کرد.

یارانه خرداد ماه برای برخی مشمولان در دو مرحله واریز شده است. علت این موضوع چیست؟

بر اساس گزارش‌های منتشر شده درباره واریز یارانه خرداد ماه و واریز مبالغی به حساب مشمولان یارانه‌ نقدی در دو مرحله، مشخص شد که خطا در کسر مبالغی از حساب برخی یارانه‌بگیران به عنوان کالابرگ، سبب شده تا این خطا اصلاح شده و مبالغی دوباره به حساب مردم واریز شود.

در پی آغاز اجرای طرح کالابرگ و اینکه قرار بود برای برخی از یارانه‌بگیران این طرح اجرا شده و ۲۰ درصد به یارانه آنها به صورت غیرنقدی اضافه شود، برخی از مشمولان دریافت یارانه اعلام کردند که مبالغی از حساب آنها کسر شده و مبالغی به حساب آنها واریز شده است.

در این باره سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اعلام کرد: بروز خطا و اشتباه در کسر مبلغ یارانه تحت عنوان خرید به صورت کالابرگ سبب شده تا برخی مشمولان یارانه مبالغ کمتری به حساب‌شان واریز شود.

گفتنی است نهایتا این افراد با مراجعه به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اعلام کرده‌اند که خریدی نداشته و این کسر وجه اشتباه بوده است. در نهایت با پیگیری سازمان هدفمندی و مشخص شدن صحت ادعای مراجعان، مبالغ کسر شده به حساب افرادی که خریدی نداشته‌اند واریز شده است.

کدام کالاها و فروشگاه مشمول کالابرگ می‌شوند؟

افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی برای بهره‌مندی از افزایش ۲۰ درصدی باید به سامانه شبکه ملی اعتبار مراجعه و اپلیکیشن «شما» را دانلود کنند. پس از تکمیل اطلاعات لازم در مورد سرپرست خانوار، هم رقم یارانه آنها افزایش می‌یابد و هم از طرح‌های تشویقی بهره‌مند می‌شوند.

اما کدام کالاها و فروشگاه مشمول کالابرگ می‌شوند؟ آنگونه که نهادهای ذی‌ربط در گذشته اعلام کرده بودند، شیر کم‌چرب بطری، پنیر، تخم مرغ، گوشت مرغ، روغن مایع، ماکارونی، برنج ایرانی، لبنیات (ماست پرچرب پگاه) قند و شکر، حبوبات و گوشت منجمد گوساله، ۱۱ قلم کالای اساسی هستند که تا کنون در طرح کالابرگ عرضه می‌شوند.

همچنین آنگونه که ایسنا گزارش داده است، شش فروشگاه افق کوروش، رفاه، هفت، دیلی مارکت، جانبو و گندم در این طرح ملی مشارکت دارند.

مخاطبی دیگر در این مورد نوشت: سلام ما یک خانواده ۴ نفره هستیم، برایمان هر دفعه نفری ۴۰۰ واریز میشد. الان این برج نفری ۳۰۰ واریز شد. برای چی؟ ما نه ماشین داریم نه خونه. تو را خدا رسیدگی کنید ممنون میشم.شخصی دیگر نیز در مورد کم شدن میزان یارانه دریافتی خود گفت: چرا یارانه من از۴۰۰تومان به سیصد هزار رسیده است؟ مگر کسی که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی باشد باید یارانه کمتر دریافت کند؟ کسی که ازکارافتاده بخاطر سرطان و بیماری ژنتیکی و از کار افتاده است چرا یارانه از ۴۰۰ هزار تومان به ۳۰۰ هزار تومان رسیده است؟

فردی دیگر نیز خطاب به رئیس جمهور نوشت: آقای رئیس جمهور یارانه مثل دیگر حقوق‌ها افزایش بدین. کسانی که ۱۰ برابر حقوق می‌گیرن زیاد میشه ولی یارانه نه! هیچ کاری واسه مردم نمی‌کنند صد میلیون حقوق می‌گیرن ولی مردم حقشون ۴۰۰ تومنه؟ به همه یارانه بگیران هرماه مثل یک کارمند حقوق ثابت هشت میلیون بده خلاص!

مخاطبی دیگر نیز در اعتراض به نحوه دهک‌بندی‌ها گفت: دهک‌بندی شما از پایه واساس اشتباه است. آنقدر تراکنش بانکی الکی ثبت نکنید! آنقدردرآمد را جلوه چند برابر ندهید! فردی مثل من یک پارس داشتم زیرقیمت فروختم ۲۰۰ میلیون تومان ودر بانک سپرده گذاشتم تا ۲۰۰ میلیون تومان دیگر وام بگیرم ودوباره بتوانم همان خودرو فروخته شده رو خریداری کنم بازم نشد! باز دوباره این پول را بنام همسرم، فرزندم در بانک دیگری خوابوندم تا وام جور کنم و خودرو از دست رفتمو بخرم ولی من می‌دوم قیمت‌ها تندتر می‌دوند و نمیشود! آن وقت دولت هم تراکنش‌ها را می‌شمارد و هی کارمزد بانکی، مالیات، کارمزد نقل و انتقال، وشماره تراکنش چند میلیونی درحالی که همان ۲۰۰تومان اولیه بوده!  آقا دهک‌بندی شما به کل اشکال دارد. به خدا اشکال دارد، به خدا ۲۰۰هزارتومان بود که از کارتم تراکنش شد، به خدا همین پول برای نان تراکنش شد، چرا یکبار درمواردی و یکبار در تراکنش خرید محاسبه می‌کنید؟ آقا شغل نیست این هم شکار که تو محاسبه غلط ایجاد کنی و نان بخوری که شغل ایجاد شده! دهک‌بندی خلق الله کاملا دهک‌بندی درست نیست همش هشت من گروه نه منه ولی شما دهک دهک می‌کنید. دهک‌بندی شما را هیچ آدم منصفی قبول ندارد.

این طرح نسبت به پرداخت یارانه نقدی برتری ندارد

این اقتصاددان در خصوص برتری این طرح نسبت به پرداخت یارانه نقدی تصریح کرد:«به نظر می‌رسد این طرح نسبت به پرداخت یارانه نقدی برتری ندارد مگر برای خانوارهای سرپرست. منظور خانوارهایی است که وقتی به حساب سرپرست آنها یارانه نقدی ریخته می‌شود این امکان وجود دارد که آن مبلغ برای خرید مایحتاج ضروری خانواده مورد استفاده قرار نگیرد. اما طبیعتا پرداخت یارانه نقدی برای خانواده‌های نرمال بهتر است؛ زیرا این خانواده‌ها هستند که می‌توانند نیازهای خود را تشخیص دهند و انتخاب کنند که این مبلغ یارانه برای خرید چه کالاهایی مورد استفاده قرار بگیرد. لذا سبد مصرفی کالاها در خانواده‌ها با یکدیگر متفاوت است و همه یک نوع کالا را صرفا انتخاب نمی‌کنند. مطلوبیت خانوارها متفاوت است؛ امکان دارد یک خانوار با گوشت به حداکثر مطلوبیت برسد ولی خانواده‌ای دیگر به مرغ نیاز داشته باشد. لذا اولویت اول پرداخت نقدی یارانه به خانواده‌ها است و در مرحله دوم بحث کالابرگ باید مورد توجه قرار بگیرد.»

این نوع از طرح‌ها در مواقع بحران مورد استفاده قرار می‌گیرد

در آخر این کارشناس اقتصادی و خصوص چگونگی توسعه این طرح ادامه داد:« این طرح‌ها را ما موقت می‌بینیم و دائمی به آنها نگاه نمی‌کنیم. در هیچ کشوری اینگونه نیست که به همه خانوارها کوپن برای تهیه مواد غذایی داده شود. این طرح‌ها در زمان جنگ و بحران مورد استفاده قرار می‌گیرد. ما الان در شرایط جنگ اقتصادی و بحران قرار داریم اما آیا قرار است این شرایط دائمی باشد که نیاز باشد این طرح توسعه پیدا کند؟ لذا باید به این طرح‌ها به شکل موقت نگاه کرد. دولت باید به سراغ حل مشکلات و مسائل اقتصادی کشور برود؛ دولت باید کالابرگ را موقت بداند و انرژی خود را باید صرف رفع تحریم‌ها و تدبیر سیاست‌های مطلوب پولی و مالی کند تا تورم یک رقمی شود. اگر ما با مسئله تحریم مواجه نباشیم و نرخ تورم نیز یک رقمی شود دیگر اصلا نیازی به کالابرگ الکترونیکی نخواهد بود مگر برای خانواده‌هایی که تحت پوشش نهاد‌های امدادی و حمایتی قرار دارند.»

دریافت درست از اقتصاد کشور

در آخر ایرج ندیمی در این خصوص به خبرنگار اجتماعی آفتاب یزد گفت:« با استفاده از این نوع از طرح‌های الکترونیک ما می‌توانیم یک دریافت درستی از اقتصاد کشور، گردش پولی و پرداخت و دریافت‌ها پیدا کنیم. در این شرایط رفتار مصرف کننده، تولید کننده، عرضه کننده کالا و خدمات بر اساس قانون و رویکرد قانونی گرایش پیدا کند. همچنین طرح‌های الکترونیک می‌تواند در حوزه شناسایی ثروت و اخذ مالیات‌ها به دولت کمک کند. اما این نوع از طرح‌ها وقتی به نتیجه می‌رسند که اولا ما با یک حکومت اقتصادی رو به رو باشیم. هر رفتار به دور از بودجه عمومی می‌تواند در اقتصاد کشور تاثیراتی ایجاد کند که رصد آن دشوار باشد. بنابراین باید تلاش کرد که تمام اقتصاد کشور با یک رویکرد اداره شود. ما نباید با اقتصاد‌های گوناگون و خارج از حوزه رصد سه قوا مواجه باشیم و همه اقتصاد باید با یک رویکرد رو به رو باشد. در این حوزه به دلایل مختلف ما از دنیا عقب مانده‌ایم و هرچه زودتر باید نظامات الکترونیک شوند. اگر چنین رفتاری حاکم باشد تنظیم بازار راحت‌تر صورت می‌گیرد زیرا ورودی و خروجی کالا‌ها هم در اقل مدت قابل رصد است. دولت در لحظه می‌تواند از کمبود‌ها و کسری‌ها با خبر شود و عرضه و تقاضا را سامان دهد.»

لزوم حکمرانی خوب

ایمان اسلامی بین، فعال بازار نیز در این باره به خبرنگار آفتاب یزد گفت: «صرفنظر از اینکه طرح کالابرگ ارجح است یا یارانه نقدی ما در کشور نیازمند حکمرانی خوب هستیم.یعنی مسئولان باید با کمک مشاوران معتمد و با سواد طرح‌هایی را بنویسند و اجرا نمایند که از مسائل کشور کم شده و از مصائب مردم کاسته شود.»وی تاکید کرد: «مثلا در مورد بحث نان ما شاهد یک تصمیم و طرح خوب بودیم و موجب شد تا حد بسیاری از قاچاق آرد کاسته شود.چنین طرح‌هایی باید افزایش یابد تا مشکلات کم شود.»این کارشناس گفت: «طرح‌هایی نظیر طرح کالابرگ برای مواقع بحرانی کاربرد دارد یعنی موقتی است و نمی‌توان بر روی آن برای بلند مدت حساب باز کرد.امیدوارم مسئولان در این خصوص متوجه باشند.یعنی ما ناچاریم شرایط کشور را در داخل و خارج عادی کنیم که بتوانیم از روی ناچاری سراغ چنین طرح‌هایی نرویم و سرمایه‌های کشور هدر نرود.»

معیار جدید حذف یارانه نقدی اعلام شد

اگرچه حدود سه میلیون نفر به لیست یارانه‌بگیران اضافه شده است اما سازمان هدفمندی یارانه‌ها از معیار جدیدی برای حذف یارانه نقدی رونمایی کرده است و آن هم دریافت سهمیه دو هزار دلاری سالانه است.

از دو هفته قبل با افزایش قیمت دلار بازار آزاد و اختلاف قیمت آن با دلار توافقی، بسیاری از افراد کارت ملی خود را در ازای ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان به دلالان اجاره می‌دادند تا از طریق آن دلار سهمیه‌ای بخرند.

اما بعد از آن بود که خبر رسید احتمالا اطلاعات این خانوارها به سازمان هدفمندی یارانه‌ها ارسال می‌شود. به‌عبارت دیگر اگر فردی این سهمیه را دریافت کند، اطلاعات مربوط به آن تحت عنوان فعالیت اقتصادی فرد در سامانه رفاه ایرانیان ثبت خواهد شد و ممکن است دهک‌بندی افراد را دستخوش تغییر کند.

پیش از این هم بارها عنوان شده بود که دهک‌بندی خانوارها یک امر متغیر است و ممکن است دهک‌بندی‌ها تغییر کند. حالا باید منتظر ماند و دید آیا ماه آینده یارانه خریداران دلار سهمیه‌ای قطع می‌شود یا نه.

گفتنی است، محسن زنگنه، نایب‌رئیس کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس ۱۱ مهرماه امسال گفته بود که یارانه نقدی جایگزین ارز ترجیحی است و ارائه کالابرگ منتفی شده، چون زیرساخت آن وجود ندارد و دیگر تاثیر هم ندارد. اما معاون تجارت و خدمات وزارت صمت در نشست خبری اخیر خود این موضوع را رد کرد.

رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: به احتمال زیاد همین میزان یارانه برای سال آینده ادامه داشته باشد.

مبلغ یارانه نقدی در سال جدید تغییر می کند؟

«مسعود میرکاظمی» رییس سازمان برنامه و بودجه در رابطه با تصمیم گیری برای ادامه دار بودن پرداخت یارانه ۴۰۰ هزار تومانی و یا ارائه کالابرگ در لایحه بودجه ۱۴۰۲ گفت: هنوز به این مرحله نرسیده ایم. فعلا کار بر روی منابع و مصارف در حال انجام است. باید درآمد‌ها و منابع و حقوق‌ها و ... مشخص شود. بحث یارانه‌ها در تبصره ۱۴ مورد بررسی قرار میگیرد و هنوز به این مرحله نرسیده ایم.

وی در ادامه گفت: ولی احتمال زیاد همین میزان یارانه برای سال آینده ادامه داشته باشد.

رییس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به این سوال که احتمال دارد در لایحه بودجه ۱۴۰۲ کالابرگ منتفی شود و یارانه نقدی ۴۰۰ هزار تومانی ادامه دارد شود گفت: بر روی سامانه باید کار شود و سامانه آمادگی پیدا کند و به شکل نمونه در یک استان و یا شهری اجرایی شود، اگر موفقیت آمیز باشد و مردم استقبال کنند حتما در لایحه بودجه ۱۴۰۲ لحاظ خواهد شد.

در برنامه فعلی دولت استفاده از روش‌های شبه‌نقد اکنون مطرح نیست، اما بر اساس برنامه اجرایی سال آینده، مسوولیت پیاده‌سازی این طرح بر عهده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است.

 با وجود الزام دولت به اجرای طرح کالابرگ، اما همچنان اجرای این طرح در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و زمان مشخصی برای اجرای آن از سوی مقامات اعلام نمی‌شود.

آن‌طور که دیروز وزیر اقتصاد در نشست خبری درباره حذف ارز ترجیحی و موضوع کالابرگ الکترونیک و پرداخت شبه‌نقد اعلام کرده، در برنامه فعلی دولت استفاده از روش‌های شبه‌نقد اکنون مطرح نیست، اما بر اساس برنامه اجرایی سال آینده، مسوولیت پیاده‌سازی این طرح بر عهده همکاران در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است

به گفته او، مقرر بود در شهریورماه تصمیم‌ نهایی برای فراگیری این طرح انجام شود اما بخشی از این تاخیر به دلیل تردیدی بود که دو تا سه ماه در این وزارتخانه برای انتخاب وزیر رفاه وجود داشت که موجب کاهش سرعت پیشرفت این پروژه شد. اما امیدواریم با همت جدیدی که همکاران در وزارت تعاون دارند، این طرح زودتر به نتیجه برسد.

خاندوزی عنوان کرده، زیرساخت‌ها فراهم شده است و مساله این بود که زیرساخت‌ها در چند درصد شهرها و روستاهای کشور برای مردم قابل‌دسترس است که وزارت تعاون در حال تکمیل کردن آن است که مردم در شروع طرح بتوانند کامل از این ظرفیت استفاده کنند و شاهد پدیده صف نباشیم.

بنا به این گزارش، اجرای طرح کالابرگ و زمان دقیق آن در حالی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد که هم‌اکنون حدود ۶ ماه از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و جراحی اقتصادی دولت می‌گذرد و قرار بود دو ماه یارانه نقدی به حساب‌ها واریز و پس از آن، طرح کالابرگ اجرایی شود. این در شرایطی است که تاکنون دولت ۶ واریزی بابت یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی به حساب خانوار داشته است.

در این میان، در این مدت یک‌بار اعلام شد که طرح کالابرگ الکترونیکی در شهریورماه اجرایی می‌شود، اما سپس اجرای طرح به مهرماه موکول شد. با این وجود، حالا هم زمزمه‌هایی به گوش می‌رسد که دولت پولی برای اجرای طرح کالابرگ ندارد.

جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در اظهارنظری عنوان کرده که علت وقفه در انجام این طرح، نبود منابع مالی است، نه زیرساخت.

وی با اشاره به این‌که نمی‌توان خیلی از انتظارات را برآورده کرد، گفته، هزینه جاری دولت اعم از حقوق و یارانه‌ها افزایش پیدا کرده است. هم‌اکنون درآمد دولت پاسخگوی هزینه‌ها نیست. مگر اینکه منابع دیگری برای افزایش درآمد مد نظر دولت باشد.

قادری با تاکید بر اینکه اجرای قانون کالابرگ الکترونیک بر مبنای مابه‌التفاوت نرخ چهار دسته کالای یارانه‌ای با شهریور ۱۴۰۰ است، به تجارت‌نیوز تصریح کرده، الان دولت در موقعیتی قرار ندارد که بتواند منابع کالابرگ را با منابع پیش‌بینی شده در بودجه تامین کند.

اما طبق توضیحات محسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه، مجلس در قانون دولت را به دادن کالابرگ اجبار نکرده است بلکه در قانون آمده است که دولت از طریق کالابرگ یا به‌هرطریق دیگر اختلاف قیمت سبد کالاهای اساسی را که در اختیار مردم قرار می‌گیرد، جبران کند.

جاماندگان یارانه پس از ثبت درخواست، اگر مشمول دریافت یارانه باشند، یارانه آبان‌ماه را دریافت می‌کنند.

جاماندگان یارانه می‌توانند اطلاعات خانوار خود را در آدرس‌های معرفی شده زیر ثبت‌ کنند.

ثبت‌نام از افرادی که تاکنون از دریافت یارانه نقدی جا مانده‌اند یا متقاضی جدید دریافت یارانه هستند از طریق سایت https://my.gov.ir امکان‌پذیر است. علاوه بر این، متقاضیان بازبینی دهک‌بندی و افرادی که یارانه آنها از اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ قطع شده است، همچنان می‌توانند جهت ثبت یا پیگیری درخواست خود به سامانه اعلامی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به آدرس https://hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کنند.

به گفته سخنگوی ستاد هدفمندی یارانه‌ها هر ماه عده‌ای از جاماندگان یارانه در سامانه my.gov.ir ثبت‌نام می‌کنند و مشمول یارانه جدید می‌شوند. اکنون افرادی که مشمول یارانه نشده‌اند می‌توانند در این سامانه ثبت‌نام کنند و یارانه جدید را دریافت کنند.

سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها اعلام کرده که هر ماه درخواست افراد جدید بازبینی می‌شود و چنانچه این افراد جزو دهک اول تا نهم شناخته شوند به جمع یارانه‌بگیران اضافه می‌شوند و معوقات یارانه به حساب آنها واریز می‌شود. اما از میان افرادی که یارانه‌بگیر هستند فردی حذف نمی‌شود.

همه افرادی که تا ابتدای سال ۱۴۰۱ یارانه دریافت نمی‌کرده‌اند یا به هر دلیلی یارانه آنها قطع شده بود باید به سامانه my.gov.ir مراجعه و ثبت‌نام کند؛ پس از ثبت‌نام آزمون وُسع و دهک‌بندی برای آنها انجام می‌شود و چنانچه دهک یک تا ۹ شناسایی شوند به آنها یارانه نقدی تعلق می‌گیرد، اما افرادی که از اردیبهشت ۱۴۰۱ به آنها یارانه داده نشده باید به سامانه حمایت وزارت رفاه مراجعه و درخواست بازبینی کنند. در شهریورماه امسال ۷۰هزار سرپرست خانواری که قبلا درخواست بازبینی داشتند این ماه به جمع یارانه‌بگیران افزوده شدند.

این افراد اگر دهک یک تا ۳ باشند، رقم یارانه دریافتی آنها ۴۰۰هزار تومان به ازای هر فرد و اگر دهک ۴ تا ۹ باشند رقم ۳۰۰هزار تومان به ازای هر عضو خانوار به حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود.