چرا بازنشستگان نمی‌توانند وام بدون ضامن بگیرند؟
شما شرایط دریافت وام را ندارید؛ حقوق شما برای دریافت وام کافی نیست؛ با توجه به سن، شما امکان دریافت تسهیلات را ندارید؛ شما قبلا از تسهیلات استفاده کردید؛ این بانک، تسهیلات بدون ضامن نمی دهد. این‌ها جملاتی است که احتمالا افراد زیادی هنگامی که به بانک برای دریافت تسهیلات بدون ضامن مراجعه کردند با آن روبرو شده‌اند.
وام بدون ضامن اگرچه فرآیند دریافت وام را تا حدودی تسهیل کرده اما شاید آنگونه که همه فکر می کنند این وام به همه افراد تعلق نمی گیرد. این موضوع به ویژه برای بازنشستگان مشخص‌تر است. شرایط دریافت این وام به گونه ای است که عملاً بسیاری از بازنشستگان مشمول این طرح نمی شوند.
شما شرایط دریافت وام را ندارید؛ حقوق شما برای دریافت وام کافی نیست؛ با توجه به سن، شما امکان دریافت تسهیلات را ندارید؛ شما قبلا از تسهیلات استفاده کردید؛ این بانک، تسهیلات بدون ضامن نمی دهد. این‌ها جملاتی است که احتمالا افراد زیادی هنگامی که به بانک برای دریافت تسهیلات بدون ضامن مراجعه کردند با آن روبرو شده‌اند.
به نظر می رسد که هر چند هدف این طرح، آسان کردن شرایط دریافت تسهیلات خرد بوده اما شاید عملاً تغییر محسوسی برای برخی گروها همچون بازنشسته ها ایجاد نکرده باشد. دریافت وام بدون ضامن چند پیش شرط و یک شرط اصلی دارد.
پیش شرطهای وام بدون ضامن
۱- از کدام بانک حقوق می‌گیرید؟
نخست اینکه باید حقوق خود را از یکی از بانک های مسکن، سپه، رفاه، کشاورزی، ملی، پست بانک، توسعه صادرات، صنعت و معدن، قرض الحسنه مهر ایران، صادرات، ملت و تجارت دریافت کنید. در غیر اینصورت سایر بانک ها الزامی به پرداخت تسهیلات بدون ضامن ندارند.
۲- شرط سنی
دومین مسئله به شرایط سنی باز می گردد که البته بسیاری از بازنشسته ها را درگیر کرده است. افراد برای آنکه بتوانند وام بدون ضامن دریافت کنند باید متولد سال ۱۳۳۵ به قبل باشند؛ به بیان دیگر سن شما برای دریافت وام بدون ضامن نباید بیش از ۶۵ سال باشد. این موضوع به این دلیل است که هنگام دریافت وام، شما مشمول بیمه عمر می شوید؛ یعنی درصورت فوت، بیمه بدهی شما را پرداخت خواهد کرد که این موضوع برای افراد بالای ۶۵ سال ممکن نیست.
۳- عدم دریافت وام کارت اعتباری و وام مرابحه
تسهیلات وام بدون ضامن همان وام اعتباری است و برای آنکه بتوانید این وام را دریافت کنید نباید وام جاری از نوع اعتباری و یا مرابحه داشته باشید.
۴- چقدر خوش حساب هستید!
رتبه اعتباری ملاک مهمی دیگری است؛ از آنجا که این وام بدون ضامن است، شما باید رتبه اعتباری خوبی داشته باشید؛ به بیان دیگر اگر چک برگشتی دارید یا اقساط وام های قبلی خود را نامنظم پرداخت کرده‌اید، احتمالا باید قید این وام را بزنید.
شرط اصلی؛ چقدر حقوق می گیرید؟
مسئله بعدی به میزان حقوق دریافتی شما بستگی دارد؛ برای دریافت وام بدون ضامن شما تنها به نامه کسر از حقوق برای تسهیلات ۵۰ میلیون تومانی و برای تسهیلات ۱۰۰ میلیون تومانی علاوه بر نامه کسر از حقوق به سفته یا چک نیاز دارید. اما فرآیند دریافت نامه کسر از حقوق به گونه ای است که همه بازنشستگان نمی توانند سقف وام را دریافت کنند.
بر اساس قوانین موجود، مجموع اقساط ماهیانه افراد و همچنین وام‌هایی که فرد ضامن آن است در نظام بانکی حداکثر باید معادل ۶۰ درصد حقوق بر اساس آخرین حکم بازنشستگی باشد. این موضوع را با مثالی توضیح می دهیم.
فرض کنید حقوق یک بازنشسته ۶ میلیون تومان باشد؛ بر این اساس مجموع اقساط ماهیانه او نباید از ۶۰ درصد این میزان یعنی سه میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بیش تر باشد؛ به بیان دیگر حداکثر برای این فرد کسر از حقوق ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی صادر می شود. در صورتی که این فرد وام در جریان داشته باشد و یا ضامن وام فرد دیگری شده باشد، اقساط ماهیانه از این میزان کسر می شود.
مثلاً اگر این فرد وامی با اقساط ماهیانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان داشته باشد و ضامن وامی با اقساط ماهیانه یک میلیون تومانی شده باشد، در مجموع دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان از میزان حداکثری (یعنی سه میلیون و ۶۰۰ هزار تومان) کسر می شود و او تنها می تواند برای وامی با اقساط ماهیانه یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومانی تقاضای کسر از حقوق کند.
با این توضیح برای دریافت وام ۱۰۰ و ۵۰ میلیون تومانی حداقل حقوق بازنشستگان باید چقدر باشد؟ اول فرض می کنیم که فرد هیچ وامی نداشته باشند و ضامن وام دیگری هم نشده باشند. با درنظر گرفتن نرخ بهره ۱۸ درصد و باز پرداخت سه سال حداقل حقوق لازم به صورت زیر است:
بنابراین برای آنکه یک بازنشسته بتواند وام ۱۰۰ میلیون تومانی را دریافت کند باید حداقل حقوق شش میلیون و ۲۵ هزار تومانی داشته باشد و برای وام ۵۰ میلیون تومانی نیز، حداقل حقوق او باید سه میلیون و ۱۲ هزار تومان باشد. بنابراین افرادی که حداقل حقوق را دریافت می کنند عملاً نمی توانند وام ۱۰۰ میلیون تومانی را دریافت کنند.
اما موضوع مهم این است که فرض نداشتن اقساط و یا ضامن نبود افراد، خیلی بعید به نظر می رسد. بنابراین در ادامه با فرض اقساط مختلف ( مجموع اقساط ماهیانه وام‌هایی که فرد دریافت کرده و یا ضامن است) حداقل حقوق دریافتی لازم را بررسی می کنیم. جدول زیر حداقل حقوق لازم برای دریافت وام ۱۰۰ میلیون تومانی را نشان می دهد:
برای دریافت وام ۵۰ میلیون تومانی نیز جدول زیر حداقل حقوق لازم را نشان می دهد:
البته باید توجه داشت که شما می توانید اعدادی به غیر از ۵۰ میلیون و ۱۰۰ میلیون تومان وام بدون ضامن بگیرد و تنها آنچه که باید بدانید میزان حقوق و اقساط ماهیانه شماست که تعیین کننده میزان نامه کسر از حقوقی است که می توانید بگیرد.