بساط یارانه نقدی برچیده می شود؟ | ماه بعد کالا برگ می آید

زمان برداشت یارانه نقدی

«طیبه حسینی» اظهارداشت: هم اکنون دو دسته از افراد هستند که یارانه اردیبهشت و خرداد ماه آنها مسدود است، نخست افرادی که تا فروردین ماه یارانه دریافت می‌کردند اما پس از طرح اصلاح ارز ترجیحی و بررسی‌های انجام شده از لیست دریافت کنندگان یارانه خارج شدند. وی افزود: دسته دیگری از افراد در سال‌های گذشته یارانه دریافت نمی‌کردند و با اجرای طرح اصلاح ارز ترجیحی خواستار دریافت یارانه نقدی شدند و در سامانه اعلامی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درخواست خود را ثبت کردند. سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها گفت: افرادی که تا فروردین ماه یارانه دریافت می‌کردند و پس از آن از لیست خارج شدند بنا به دستور رییس جمهور یارانه به حساب سرپرست خانوار واریز شد اما مبلغ واریزی مسدود است که باید این دسته از افراد همچنان منتظر بمانند تا وزارت تعاون سامانه‌ای را که برای بررسی وضعیت این افراد در نظر گرفته معرفی کند. وی اضافه کرد: با توجه به اینکه این خانوارها پیش از این اعتراض خود را ثبت کردند باید در سامانه جدید وزارت تعاون، باید جزئیات اعتراض خود را وارد کنند و پس از انجام بررسی‌های لازم مشخص می‌شود که آیا مشمول پرداخت یارانه هستند یا نه و چنانچه در پایش انجام شده جزو 9 دهک ابتدایی تشخیص داده شدند یارانه واریزی اردیبهشت ماه برای این افراد قابل برداشت است.

حسینی توضیح داد: دسته‌ دیگری از افراد بودند که در سنوات گذشته یارانه آنها قطع شده بود این افراد در صورتی که خواهان دریافت یارانه نقدی باشند باید در سامانه وزارت تعاون ثبت نام کنند و دیگر نیازی نیست که منتظر سامانه وزارت تعاون باشند چرا که پایش اطلاعات آنها درحال انجام است و چنانچه تایید شود یارانه به حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود. سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها درخصوص افرادی که به تازگی ازدواج کردند و می‌خواهند یارانه دریافت کنند، گفت: زوج‌های جوانی که در دوره جدید خانواده‌های آنها مشمول یارانه‌بگیران بودند می‌توانند با مراجعه به پلیس +10 از خانواده خود جدا شوند و از این پس یارانه به حساب آنها واریز می‌شود. وی افزود: زوج‌هایی که خانواده آنها در دوره جدید از لیست مشمولان دریافت یارانه حذف شدند و اعتراض خود را ثبت کردند باید منتظر معرفی سامانه جدید وزارت تعاون برای ثبت موارد اعتراضی باشند و پس از ثبت جزئیات اعتراض می‌توانند برای جدا کردن یارانه خود اقدام کنند. طبق وعده معاون اقتصادی رئیس‌جمهور قرار بود در این ماه یارانه جدیدی به حساب سرپرستان خانوار واریز شود، محسن رضایی گفته بود که یک خانواده چهار نفره از دی ماه 800 هزار تومان یارانه دریافت می‌کند. مشمولان یارانه جدید کسانی هستند که یارانه معیشتی بنزین دریافت می‌کنند، قرار بود همزمان با واریز یارانه معیشتی در روز دهم دی ماه یارانه جدید نیز واریز شود، اما با این که سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اعلام آمادگی کرد، دستور واریز آن از سوی دولت صادر نشد.

مبلغ یارانه جدید برای یک خانواده چهار نفره 504 هزار تومان است، این خانواده همچنین مبلغ 173 هزار تومان به عنوان یارانه معیشتی بنزین دریافت می‌کنند. اگر این خانواده چهار نفره در دهک‌های اول تا چهارم قرار داشته باشد، مبلغ 680 هزار تومان و اگر جزو دهک‌های پنجم تا هفتم باشد مبلغ 535 هزار تومان یارانه در پایان این هفته دریافت می‌کند. مسلم است که این یارانه به کسانی که هیچ گونه یارانه‌ای دریافت نمی‌کنند یا فقط یارانه نقدی 45 هزار تومانی را می‌گیرند، پرداخت نمی‌شود.

یارانه نقدی یا کالابرگ؟

اگرچه برنامه دولت برای ادامه پرداخت یارانه نقدی هنوز مشخص نیست اما برخی از نمایندگان می‌گویند احتمالا خبری از پرداخت کالابرگ نیست. از آن جمله نماینده مردم ملایر در مجلس گفت: قرار بود کالابرگ به دست مردم برسد، ماه‌های اول و دوم نشد و انگار در آینده نیز محقق نمی‌شود. دولت گفته در تلاش برای آماده کردن زیرساخت‌های پرداخت کالابرگ است اما این زیرساخت‌ها آماده نشده است. بر این اساس پرداخت یارانه نقدی فعلا ادامه دارد. اما نکته دیگری که درباره تدوام پرداخت کمک معیشتی نقدی مطرح می‌شود تقاضای مردم برای تدوام پرداخت این یارانه است. بسیاری از مردم می‌گویند تمایلی به دریافت کالابرگ ندارند و ترجیح می‌دهند مبلغ آن، نقدا از طرف دولت پرداخت شود. پیش از این حسین عباسی، اقتصاددان در گفتگو با تجارت‌نیوز گفته بود اصولا زمانی که دولت روند پرداخت یارانه نقدی را آغاز می‌کند به زحمت می‌تواند آن را متوقف کند. چراکه انتظار دریافت این یارانه در میان مردم شکل می‌گیرد و حذف این یارانه به هر شکل مشکلات خاص خود را دارد. برای همین یکی از انتقاداتی که به دولت وارد می‌شود این است که اگر برنامه دولت پرداخت کالابرگ بود، باید تا زمان آماده‌سازی این طرح، روند پیشین را ادامه می‌داد. نه اینکه مدتی به مردم یارانه نقدی بدهد و بعد مسیر را تغییر دهد.

دولت می‌گوید در حال آماده کردن زیرساخت‌ها برای پرداخت کالابرگ به جای یارانه نقدی است. برخی از یارانه‌ بگیران نسبت به این موضوع انتقاد دارند و می‌گویند از یارانه برای هزینه‌های جاری زندگی از جمله اجاره‌خانه استفاده می‌کنند. عطا بهرامی کارشناس اقتصادی در گفتگو با ایبِنا در خصوص سیاست دولت برای جبران افزایش قیمت ها از ناحیه هدفمندی یارانه ارز ترجیحی اظهار داشت: دو گزینه برای کمک معیشتی به مردم مطرح است؛ یارانه مستقیم و کوپن.

وی افزود: به دلایل بسیار زیادی می توان اثبات کرد که اصلا نباید به سمت کوپن و کالابرگ حرکت کرد؛ زیرا ما یک زمانی کوپن داشتیم و بعد به سمت یارانه نقدی رفتیم. این در حالی است که خروجی نظام کوپنی در دهه 60 و 70 این بود که ما به قصد عدالت این کار را انجام دادیم تا حداقل خرید ضروری مردم تامین شود اما نتیجه این گونه بود که ضریب جینی به 0.41، 0.42 و حتی به 0.43  هم رسید که عملا در آمارهای برابری اجتماعی خودش را نشان نمی داد. اما در سال 8 یارانه نقدی مستقیم 45500 تومان معادل حدود 45 دلار پرداخت شد و خروجی آن کاهش ضریب جینی بود و از 0.42 و 0.43 به  0.36 رسید که رکورد کاهش نابرابری در کل دنیا بود.