چه میزان از دارایی های مرد میتواند به عنوان مهریه مصادره شود؟
تعریف و مفهوم مهریه
مهریه یکی از حقوق مالی زن است که در قانون اسلامی و مدنی ایران به رسمیت شناخته شده است. این حق مالی به محض جاری شدن صیغه عقد نکاح به زن تعلق می‌گیرد و زن میتواند در هر زمانی که اراده کند، آن را مطالبه نماید. مهریه می تواند به اشکال مختلفی تعیین شود:
- وجه نقد
- اموال منقول (مانند طلا، جواهرات، خودرو)
- اموال غیرمنقول (مانند زمین، خانه، باغ)
- حقوق و دستمزد
- اشیاء معنوی (مانند حق تألیف یا اختراع)
اهمیت مهریه در حقوق خانواده ایران بسیار زیاد است و به عنوان یک تضمین مالی برای زن در نظر گرفته می‌شود. برای ماطلعه بیشتر میتوانید به صفحه مقالات مهریه مراجعه کنید.
میزان مهریه قابل توقیف
طبق قوانین جدید مهریه در ایران، محدودیت‌های قبلی در خصوص میزان مهریه قابل مطالبه تا حد زیادی برداشته شده است. در حال حاضر:
- زن میتواند به میزان کل مهریه تعیین شده در سند نکاح، اموال و دارایی‌های مرد را توقیف کند.
- محدودیت 110 سکه برای مطالبه مهریه وجود ندارد و زن قادر است تمام مهریه خود را، حتی اگر بیش از 110 سکه باشد، مطالبه و توقیف کند.
- قانون، ضمانت اجرایی و توقیف اموال مرد را تا سقف 110 سکه به طور کامل پذیرفته است.
- برای مازاد بر 110 سکه، زن باید از طریق دادگاه اقدام کند و دادگاه پس از بررسی توانایی مالی مرد، تصمیم‌گیری می‌کند.
شرایط توقیف اموال
اموال منقول و غیرمنقول
تمامی اموال مرد، اعم از منقول و غیرمنقول، میتواند برای پرداخت مهریه توقیف شود. این اموال شامل:
- خانه
- زمین
- خودرو
- حساب‌های بانکی
- اثاثیه منزل (با رعایت شرایط قانونی)
نکته مهم: اموالی که جزء مستثنیات دین محسوب می‌شوند، قابل توقیف نیستند. به عنوان مثال، خانه‌ای که تنها محل سکونت مرد است، قابل توقیف نیست مگر اینکه مرد بیش از یک ملک داشته باشد.
بیشتر بخوانید : یک مهریه جان یک انسان را گرفت.
سهام و اوراق بهادار
سهام شرکت‌ها و اوراق بهادار متعلق به مرد نیز میتواند برای پرداخت مهریه توقیف شود. این موضوع شامل:
- سهام شرکت‌های بورسی
- اوراق مشارکت
- صکوک
- سایر اوراق بهادار
سهم الارث
زن حق دارد سهم الارث مرد را نیز برای دریافت مهریه توقیف کند. نکات مهم در این زمینه:
- این اقدام حتی پیش از پایان فرآیند انحصار وراثت امکان‌پذیر است.
- زن میتواند درخواست توقیف سهم الارث مرد را به دادگاه ارائه دهد.
- پس از صدور گواهی انحصار وراثت، سهم مرد از ماترک متوفی مشخص و قابل توقیف خواهد بود.
تقسیط مهریه
در صورتی که مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، قانون راهکاری را پیش‌بینی کرده است:
- مرد میتواند از دادگاه درخواست تقسیط مهریه کند.
- دادگاه پس از بررسی وضعیت مالی مرد و احراز ناتوانی او در پرداخت یکجا، میتواند حکم به تقسیط مهریه صادر کند.
- در صورت صدور حکم تقسیط، مرد موظف به پرداخت مهریه به صورت اقساطی خواهد بود.
- میزان اقساط با توجه به توان مالی مرد و شرایط اقتصادی توسط دادگاه تعیین می‌شود.
موارد استثنا و عدم توقیف
مستثنیات دین
برخی از اموال مرد، حتی در صورت بدهی مهریه، قابل توقیف نیستند. این اموال شامل:
- تنها خانه مسکونی مرد و خانواده‌اش
- وسایل و ابزار کار ضروری برای امرار معاش
- خودروی مورد نیاز برای کسب و کار (در صورتی که تنها وسیله امرار معاش باشد)
- لوازم ضروری زندگی مانند یخچال، اجاق گاز و تخت خواب
- خط تلفن همراه اصلی مورد استفاده برای کار
عندالاستطاعه بودن مهریه
در صورتی که در سند نکاح، مهریه به صورت عندالاستطاعه تعیین شده باشد:
- زن تنها در صورتی میتواند مهریه را مطالبه کند که مرد توان مالی پرداخت آن را داشته باشد.
- در این حالت، زن نمی‌تواند حکم جلب مرد را بگیرد مگر اینکه اموالی برای توقیف معرفی کند.
- دادگاه باید استطاعت مالی مرد را احراز کند تا حکم به پرداخت مهریه صادر شود.
روش‌های اجرای مهریه
اجرای ثبت
یکی از روش‌های مطالبه مهریه، مراجعه به اداره ثبت اسناد رسمی است:
- زن با ارائه سند نکاح و مدارک هویتی به دفترخانه ازدواج مراجعه می‌کند.
- دفترخانه اجرائیه صادر می‌کند.
- اجرائیه به اداره ثبت ارسال می‌شود.
- اداره ثبت به مرد اخطار می‌دهد که ظرف 10 روز مهریه را پرداخت کند.
- در صورت عدم پرداخت، زن میتواند اموال مرد را جهت توقیف معرفی کند.
دادگاه
روش دیگر مطالبه مهریه، مراجعه به دادگاه خانواده است:
- زن دادخواست مطالبه مهریه را به دادگاه خانواده تقدیم می‌کند.
- دادگاه پس از رسیدگی و احراز شرایط، حکم به پرداخت مهریه صادر می‌کند.
- در صورت عدم پرداخت توسط مرد، زن میتواند درخواست اجرای حکم و توقیف اموال مرد را بدهد.
- اجرای احکام دادگستری اقدام به توقیف اموال مرد می‌کند.
در پایان باید توجه داشت که قوانین مربوط به مهریه و توقیف اموال مرد ممکن است با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی تغییر کند. همواره مشاوره با یک وکیل متخصص در امور خانواده (دکتر عبدالمحمد میتواند یکی از بهترین وکلایی باشد که میتوانید انتخاب کنید.) برای اطلاع از آخرین تغییرات قانونی و بهترین روش مطالبه مهریه توصیه می‌شود.
دیدگاه خود را ارسال کنید