لفاف بسته‌بندی چیست؟

پایگاه خبری تحلیلی بازار بورس:

یکی از بهترین انواع طراحی بسته‌بندی برای مواد غذایی و بهداشتی لفاف بسته‌بندی یا بسته‌بندی منعطف است. به‌طور کلی شامل پوشش انواع کالاها مثل مواد خوارکی و مواد بهداشتی است. این نوع محصول به صورت رول یا فیلم به کارخانه‌ها و تولیدی‌ها عرضه می‌شود و آن‌ها با استفاده ازماشین‌های دوخت مخصوص خود کالاهای تولیدی را بسته‌بندی می‌کنند.

انواع لفاف بسته‌بندی

این محصول یک جایگزین خوب برای انواع بسته‌بندی سخت به حساب می‌آید. تمامی طرح‌های مربوط به بسته بندی محصولات در چهاربخش شفاف ، متالایز، مات و صدفی وارد بازار می‌شوند. انواع این لفاف‌ها شامل:

1. OPP یک ورق نازک پلاستیکی است و از مواد اولیه پلی‌پروپیلن تشکیل شده است و کاربرد بسیار زیادی در صنعت بسته‌بندی مواد غذایی و بهداشتی دارد.
2. CPP فیلم cpp همانند فیلم opp است فقط با این تفاوت که به صورت تک لایه استفاده می‌شود و به‌صورت شفاف است و دلیل استفاده از این لایه بر روی بسته‌بندی افزایش استحکام و دوخت‌پذیری است .
3. متالایزر: این نوع بسته‌بندی دارای یک لایه فلزی است که ماندگاری بسیار زیادی دارد.
4. پرالایزر: این محصول صدفی رنگ است و از آن برای بسته‌بندی نمک استفاده می‌شود.

انواع چاپ لفاف بسته بندی

لفاف تک‌لایه

لیبل ظروف، لیبل بطری آب معدنی، لیبل بطری روغن مایع، لیبل‌های پیچشی بسته‌بندی شکلات، لیبل بطری شیر، لیبل بطری نوشابه، لیبل بطری آب‌میوه، لیبل دوغ و لیبل ماءالشعیر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• BOPP شفاف
• BOPP متالایزر
• BOPP مات
• BOPP صدفی

لفاف دو لایه

جهت مواد غذایی خشک با ماندگاری طولانی از قبیل لفاف بسته‌بندی چای، حبوبات، ماکارونی، چیپس و پفک، شکلات، لفاف بیسکوییت، کیک، کلوچه، ادویه‌جات و … مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• OPP/OPP شفاف
• OPP/OPP-MET متالایزر
• OPP/CPP مات

لفاف سه لایه

جهت بسته‌بندی انواع مایعات از قبیل: آب‌میوه، ساندیس و لفاف انواع نوشیدنی‌های پاکتی، لفاف بسته‌بندی سوپ نیمه آماده و مواد غذایی آماده طبخ، لفاف ساشه سس، لفاف ساشه آبلیمو، لفاف ساشه سرکه، لفاف ساشه روغن زیتون، لفاف ساشه روغن حیوانی، لفاف ساشه نسکافه، لفاف بسته‌بندی پودر قهوه، لفاف ساشه قهوه فوری و بسیاری از مواد غذایی که مواد آن نسب به عبور نور و یا نفوذ گاز حساس می‌باشد.

• PET/Al/PE پت گرید 821- پت گرید 781
• PET/PET-MET/PE
• BOPP/PET/PE
• BOPP/PET-MET/PE

لفاف چهار لایه

مخصوص غذاهای آماده طبخ، مانند سوپ آماده ، غذای کودک، شیر خشک، ساشه سرکه، ساشه روغن زیتون، آب‌لیمو و محصولات مشابه.

• PET/Al/PET/PE

لفاف تک‌لایه با لاک

جهت پلمپ درب بسیاری از موادغذایی لبنی، ترشیجات، غذاهای نیمه آماده و آماده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ویژگی‌های لفاف بسته‌بندی

مهم‌ترین نقشی که لفاف‌ها در بسته‌بندی دارند، محافظت و نگهداری از محصولات داخل بسته است. در بسته‌بندی مواد غذایی بسیار مهم است که از فاسد شدن مواد جلوگیری شده و ماندگاری آن افزایش یابد، همچنین کیفیت محصولات باید در داخل بسته‌بندی حفظ شود. به‌طور کلی به سه صورت از مواد غذایی و دارویی محافظت می‌کند:

• از مواد شیمیایی مثل رطوبت و هوا به محصول جلوگیری می‌کند.
• از عوامل زیستی مثل میکروارگانیسم‌ها و حشرات به آن‌ها جلوگیری می‌کند.
• محصولات را در مقابل هر گونه آسیب مکانیکی مثل ضربه، خراش، پارگی، خرد شدن و … ایمن می‌کند.

ضمناً برخی محصولات باید از نور و تماس دست نیز دور باشند که لفاف به خوبی این مسئله را کنترل می‌کند. ویژگی بعدی لفاف‌ چاپ‌پذیر بودن آن است که می‌توان اطلاعات مواد غذایی را روی آن چاپ کرد و همچنین طراحی‌های جذابی روی آن نقش زد. تمام این ویژگی‌ها در بسته‌بندی لفاف قابل انجام می‌باشد.

مزایای لفاف بسته‌بندی

• کارایی بیشتر نسبت به بسته‌بندی‌های سخت
• قابلیت چاپ‌پذیری بسیار بالا
• حفظ طعم، بافت، مواد معدنی و ویتامین‌های مواد غذایی
• طول عمر بیشتر محصولات
• سرعت بالای بسته‌بندی
• مقرون به‌صرفه
• وزن بسیار کم
• باز شدن آسان بسته‌بندی

مواد پلیمری یا به عبارتی پلاستیک‌ها نقش مهمی در صنعت بسته‌بندی ایفا می‌کنند، در واقع بزرگ‌ترین مصرف‌کننده پلیمرها صنایع بسته‌بندی است. حدود ۳۹ درصد از پلاستیک‌ها در صنعت بسته‌بندی به کار می‌روند که این عدد بیانگر نقش مهم این مواد در این صنعت است.

پلاستیک‌ها طیف بسیار وسیعی از مواد پلیمری را تشکیل می‌دهند. پلاستیک از کلمه یونانی (plastikos) به معنی شکل‌پذیر بودن نشأت گرفته‌ است و به این معنی است که می توان آن را به شکل های مختلفی از جمله فیلم، الیاف، صفحات، لوله‌ها، بطری‌ها، جعبه‌ها و غیره درآورد. پلاستیک ها با فناوری‌های تبدیلی استاندارد مانند اکستروژن، قالب‌گیری دمشی، قالب‌گیری ریخته‌گری و.. به دست می‌آیند.

ویژگی و کاربرد پلاستیک‌ها

پلاستیک‌ها ویژگی فیزیکی و مکانیکی جالب و جذابی دارند. این باعث توسعه روزافزون کاربرد این مواد در صنایع گوناگون شده است. این ویژگی‌ها عبارتند از:

• سبکی
• مقاومت بالا
• عایق بودن
• قابلیت رنگ‌پذیری
• مقرون به‌صرفه بودن

انواع پلیمرها در صنعت بسته‌بندی

مواد پلیمری که در صنایع  بسته‌بندی استفاده می‌شوند. بیشتر شامل پلی‌اتیلن (PE)، پلی‌پروپیلن (PP)، پلی‌اتیلن ترفتالات (PET)، پلی‌استایرن (PS)، پلی وینیل کلراید (PVC) و … می‌باشد. در ادامه نقش هر یک از این پلیمرها و درصد استفاده هر کدام از آن‌ها در این صنعت عظیم مورد بررسی قرار می گیرد.

پلی‌اتیلن(PE)

پلی‌اتیلن، یک ماده پلیمری است که از واحدهای منفرد اتیلن تشکیل شده است. اتیلن‌ها به صورت زنجیره‌ای به دنبال هم آرایش یافته‌اند. مولکول بزرگ پلیمری را تشکیل داده‌اند. انواع پلی‌اتیلن که در حال حاضر در صنعت تولید می‌شوند به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی می‌گردند:

• پلی‌اتیلن با چگالی بالا (HDPE) پلی‌اتیلن گرید 52518، پلی‌اتلین گرید X5
• پلی‌اتیلن با چگالی پائین (LDPE) پلی‌اتلین گرید 020، پلی‌اتیلن گرید 0075
• پلی‌اتیلن سبک خطی (LLDPE) پلی‌اتیلن گرید 209 
• پلی‌اتیلن با چگالی متوسط (MDPE)

انواع مواد پلی‌اتیلن ذکر شده در فوق با گریدهای تجاری مختلف، دارای یک خصوصیات مخصوص به خود هستند. موجب می‌شود برای تولید یک محصول متفاوت مناسب باشند. به‌طور مثال، پلی‌اتیلن با چگالی بالا بیشتر برای تولید انواع لوله پلی‌اتیلن و اتصالات و پلی‌اتیلن سبک برای تولید انواع  ورق‌های پلیمری، الیاف، ظروف و فیلم‌های بسته‌بندی مواد، کیسه‌های پلاستیکی و … استفاده می‌شود.

پلی‌پروپیلن(PP)

پلی‌پروپیلن یکی از اصلی‌ترین و پرمصرف‌ترین پلیمرهای دنیا است. PP از طریق پلیمریزاسیون پروپیلن در شرایط دما و فشار نسبتاً ملایم و با استفاده از کاتالیست معروف، زیگلر-ناتا تولید می‌شود.

دمای ذوب آن در حدود 170 درجه سانتی‌گراد است. مقاومت در برابر کشش، چگالی کم، بی رنگی، سختی، مقاومت در برابر اسید، باز و حلال‌ها، از جمله ویژگی‌های پلی‌پروپیلن محسوب می‌شود.

پلی‌پروپیلن در برابر رطوبت، روغن‌ها و حلال‌های معمولی مقاوم بوده. دمای ذوب آن در حدود 170 درجه سانتی‌گراد است. مقاومت در برابر کشش، چگالی کم، بی‌رنگی، سختی، مقاومت در برابر اسید، باز و حلال‌ها، از جمله ویژگی‌های پلی‌پروپیلن محسوب می‌شود.

انواع پلی‌پروپیلن که در حال حاضر در صنعت تولید می‌شوند به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی می‌گردند:

• قالب تزریقی (Injection Moulding) PPZ30S
• الیاف (Fibres) PP552R
• فیلم و ورق (Sheet/Film)PP440L
• قالب بادی (Blow Moulding)
• لوله (Pipe) PPMR230،PPZR230
• روکش محافظ (Extrution Coating)

پلی‌اتیلن ترفتالات (PET)

پلی‌اتیلن ترفتالات موسوم به پت ابتدا در دهه‌ 1940 میلادی و در حین تلاشی برای ساخت فیبر نساجی پلیمری، توسط شیمیدانان شرکت DuPont پلیمریزه شد. پلی‌اتیلن ترفتالات ترکیبی از اتیلن گلیکول و ترفتالیک اسید می‌باشد. این ماده بدون این که هیچ‌گونه ماده‌ای به آن اضافه کنیم مقاومت بسیار بالایی دارد. وزن آن بسیار کم است. این بدان معناست که به‌عنوان نمونه جهت تولید بسته‌های پلاستیکی به فیلم پلاستیکی کمتری نیاز خواهد بود. از این پلیمر اکثراً برای تولید الیاف پلی‌استر، استفاده می‌شود.

میزان استفاده پلی‌اتیلن ترفتالات برای تولید الیاف‌های پلی استر (در سطح جهانی) 70 درصد تخمین زده می شود. 6 درصد از این ماده صرف تولید فیلم و 2 درصد هم جهت ساخت پلی‌استرهای مهندسی به کار می‌روند. اما 22 درصد باقیمانده، جهت ساخت رزین بطری کاربرد دارد.

انواع پلی‌اتیلن ترفتالات که در حال حاضر در صنعت تولید می‌شوند به دسته‌های زیر تقسیم بندی می‌گردند:

• پلی‌اتیلن ترفتالات بطری
• پلی‌اتیلن ترفتالات الیاف پلی‌استر

 پلی‌استایرن(PS)

پلی‌استایرن یک ماده پلاستیکی همه کاره است که برای تهیه طیف گسترده‌ای از محصولات مصرفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پلیمر از مونومرهای استایرن ساخته شده است که مونومر استایرن یک ماده پتروشیمی است و اگر بخواهیم دقیق بگوییم هیدروکربن مایع و یکی از مشتقات نفتی است. پلی‌استایرن در دمای اتاق جامد بوده و ساختاری انعطاف‌پذیر دارد، در حالی که در دماهای بالاتر ذوب شده و می‌تواند به شکل قالب درآید. کریستال 1540 تبریز

این ماده به‌طور گسترده‌ای در ساخت عایق‌بندی منازل و لوازم خانگی، بسته‌بندی محافظ سبک، تخته‌های ماسوره، سرویس‌های غذایی و بسته‌بندی مواد غذایی، قطعات خودرو، سیستم‌های تثبیت‌کننده راه و جاده و … مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پلی‌استایرن یک پلیمر بسیار سبک می‌باشد که خواص عایق حرارتی بالایی دارد. همچنین این پلیمر، سبب جلوگیری از اتلاف انرژی نیز می‌شود و از لحاظ شیمیایی خنثی است. مقاوم به حملات باکتری می‌باشد، قیمت مناسبی دارد و همچنین استحکام به ضربه و پایداری ابعادی عالی دارد.

انواع پلی‌استایرن که در حال حاضر در صنعت تولید می‌شوند به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی می‌گردند:

• پلی‌استایرن معمولی (GPPS) کریستال 1540 تبریز
• پلی‌استایرن مقاوم (HIPS) هایمپک 7240 تبریز
• پلی‌استایرن انبساطی ( EPS)
• پلی‌استایرن اکسترود شده (XPS)

پلی‌وینیل کلراید (PVC)

پلی‌وینیل کلراید نوعی پلاستیک بسیار پرکاربرد است. ترکیبی است از مشتقات نفت خام و گاز کلر که طی فرایند پلیمریزاسیون تولید می‌شود. پی‌وی‌سی (PVC) پلیمری جهانی با کاربردهای فراوان است. دلیل فراگیر شدن استفاده از این پلیمر هزینه پایین و در دسترس بودن، چگالی بسیار بالا و مقاومت به تغییر شکل، مقاومت کششی بسیار بالا و همچنین مقاومت بسیار خوب در برابر مواد شیمیایی و بازها است .

پلی‌وینیل کلراید در دو نوع عمومی سخت و انعطاف‌پذیر در دسترس است که هر کدام موارد مصرف جداگانه‌ای دارند. نوع سخت به صورت ورق، لوله، پروفیل‌های پنجره و قعطات قالب‌گیری دیگر مصرف می‌شوند. نوع انعطاف‌پذیر به‌صورت پوشش سیم، انواع کفپوش و فیلم‌ها (صنایع بسته‌بندی غذایی و پزشکی) مصرف می‌شوند.