تصمیم نهایی دولت برای یارانه نقدی سال 1402 | یارانه نقدی سال آینده حذف می شود؟

پایگاه خبری تحلیلی بازار بورس:

یارانه نقدی به زودی حذف می شود. یارانه نقدی شامل همه افراد نمی شود. یارانه نقدی مبلغ چندانی نداشت. یارانه نقدی با چالش زیادی همراه بود. جزئیات حذف یارانه نقدی را بخوانید.

هنوز لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ منتشر نشده است اما برخی از جزئیات لایحه بودجه رسانه‌ای شده و یکی از این موارد، احتمال افزایش مبلغ یارانه نقدی سال آینده است. یارانه‌ها در سال ۱۴۰۲ افزایش پیدا می‌کند؟

نائب‌رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس از پیشنهاد دولت برای افزایش مبلغ یارانه‌های نقدی خبر داده و گفته «افزایش ۱۰درصدی یارانه‌ها در دستور کار دولت است.»

با این حساب مبلغ یارانه‌های نقدی در سال آینده ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان افزایش خواهد داشت و مبلغ یارانه‌های سه دهک اول جامعه به ۴۴۰ هزار تومان و مبلغ یارانه شش دهک دیگر جامعه، ۳۳۰ هزار تومان می‌شود. با این حساب اگر افزایش یارانه‌های نقدی تصویب شود، یارانه خانوارها ۱۲۰ تا ۱۶۰ هزار تومان بیشتر می‌شود.

البته این افزایش مشروط به موافقت مجلس است. چون نائب‌رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس هم گفته است «این اعداد و ارقام پیشنهادات دولت است و بودجه باید در مجلس نهایی شود.»

اما کمی بعید است که در این شرایط اقتصادی، مجلس با پیشنهاد افزایش یارانه‌ها موافقت نکند.

البته پیش از این هم رئیس سازمان برنامه و بودجه از یارانه ۴۰۰ هزار تومانی سال جدید خبر داده بود. اظهارنظری که این گمانه را تقویت می‌کرد که احتمالا مبلغ یارانه نقدی برای همه گروه‌ها یکسان شود و ۹ دهک درامدی اول جامعه هر کدام ۴۰۰ هزار تومان یارانه دریافت کنند.

البته چنین پیشنهادی تنها به نفع شش دهک درآمدی بالای جامعه است و سه دهک اول شامل افزایش مبلغ یارانه نمی‌شوند. بر این اساس احتمالا پیشنهاد افزایش ۱۰ درصدی یارانه‌ها به اجرا نزدیک‌تر است.

البته خبر جدید سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس بیانگر نکته دیگری هم هست. آن هم اینکه سال آینده یارانه نقدی حذف نمی‌شود و پرداخت آن به قوت خود باقی است. این در حالی است که از چند ماه قبل مدام مساله پرداخت کالابرگ و حذف یارانه نقدی در جلسات دولتی و اخبار رسانه‌ها مطرح شده بود. مساله مهم این بود که مجلس دولت را ملکف به پرداخت کالابرگ کرده و اصرار داشت که دولت باید یارانه ها را حذف کند و به جای آن کالابرگ یا همان کوپن الکترونیک بدهد. اما کمی بعد مشخص شد که قرار است انتخاب یارانه و کالابرگ بر عهده خود افراد باشد. اما حالا به نظر می‌رسد که دولت خواستار پرداخت یارانه نقدی است و همین روند ادامه پیدا می‌کند.

حقوق و دستمزد چقدر می‌شود؟

اسماعیلی همچنین درباره افزایش حقوق و دستمزد کارگران هم اظهارنظر کرده است. وی اعلام کرد آقای صالح‌آبادی در یکی از آخرین اظهارنظرات خود به‌عنوان رئیس‌کل بانک مرکزی گفته بود «افزایش حقوق ۵۷ درصدی که برای کارگران در سال جاری اعمال شد کفاف سال آینده کارگران را هم می‌دهد و بانک مرکزی به‌دلیل تبعات تورمی افزایش حقوق کارگران اجازه این کار در سال آینده را نمی‌دهد.» البته بلافاصله ما پاسخ ایشان را دادیم و تصریح کردیم که بانک مرکزی اختیاری در تعیین میزان افزایش حقوق کارگران ندارد و شورای حقوق و دستمزد است که باید در این رابطه تصمیم‌گیری کند.

اسماعیلی خاطرنشان کرد: در همین زمینه قرار است که در روزهای آتی جلسات مقدماتی با حضور نمایندگان کارگران، کارفرمایان و نماینده دولت برگزار شود، اما کمیسیون اجتماعی به‌عنوان متولی پیگیری حقوق کارگران نسبت به افزایش حقوق ۲۰درصدی که از سوی دولت پیشنهاد داده شده است، بحث دارد و از نظر ما با توجه به تورم فعلی، این افزایش حقوق نمی‌تواند تأمین‌کننده نیازهای جامعه کارگری کشور باشد.

معیار جدید حذف یارانه نقدی اعلام شد

اگرچه حدود سه میلیون نفر به لیست یارانه‌بگیران اضافه شده است اما سازمان هدفمندی یارانه‌ها از معیار جدیدی برای حذف یارانه نقدی رونمایی کرده است و آن هم دریافت سهمیه دو هزار دلاری سالانه است.

از دو هفته قبل با افزایش قیمت دلار بازار آزاد و اختلاف قیمت آن با دلار توافقی، بسیاری از افراد کارت ملی خود را در ازای ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان به دلالان اجاره می‌دادند تا از طریق آن دلار سهمیه‌ای بخرند.

اما بعد از آن بود که خبر رسید احتمالا اطلاعات این خانوارها به سازمان هدفمندی یارانه‌ها ارسال می‌شود. به‌عبارت دیگر اگر فردی این سهمیه را دریافت کند، اطلاعات مربوط به آن تحت عنوان فعالیت اقتصادی فرد در سامانه رفاه ایرانیان ثبت خواهد شد و ممکن است دهک‌بندی افراد را دستخوش تغییر کند.

پیش از این هم بارها عنوان شده بود که دهک‌بندی خانوارها یک امر متغیر است و ممکن است دهک‌بندی‌ها تغییر کند. حالا باید منتظر ماند و دید آیا ماه آینده یارانه خریداران دلار سهمیه‌ای قطع می‌شود یا نه.

گفتنی است، محسن زنگنه، نایب‌رئیس کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس ۱۱ مهرماه امسال گفته بود که یارانه نقدی جایگزین ارز ترجیحی است و ارائه کالابرگ منتفی شده، چون زیرساخت آن وجود ندارد و دیگر تاثیر هم ندارد. اما معاون تجارت و خدمات وزارت صمت در نشست خبری اخیر خود این موضوع را رد کرد.

رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: به احتمال زیاد همین میزان یارانه برای سال آینده ادامه داشته باشد.

مبلغ یارانه در سال جدید تغییر می کند؟

«مسعود میرکاظمی» رییس سازمان برنامه و بودجه در رابطه با تصمیم گیری برای ادامه دار بودن پرداخت یارانه ۴۰۰ هزار تومانی و یا ارائه کالابرگ در لایحه بودجه ۱۴۰۲ گفت: هنوز به این مرحله نرسیده ایم. فعلا کار بر روی منابع و مصارف در حال انجام است. باید درآمد‌ها و منابع و حقوق‌ها و ... مشخص شود. بحث یارانه‌ها در تبصره ۱۴ مورد بررسی قرار میگیرد و هنوز به این مرحله نرسیده ایم.

وی در ادامه گفت: ولی احتمال زیاد همین میزان یارانه برای سال آینده ادامه داشته باشد.

رییس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به این سوال که احتمال دارد در لایحه بودجه ۱۴۰۲ کالابرگ منتفی شود و یارانه نقدی ۴۰۰ هزار تومانی ادامه دارد شود گفت: بر روی سامانه باید کار شود و سامانه آمادگی پیدا کند و به شکل نمونه در یک استان و یا شهری اجرایی شود، اگر موفقیت آمیز باشد و مردم استقبال کنند حتما در لایحه بودجه ۱۴۰۲ لحاظ خواهد شد.

در برنامه فعلی دولت استفاده از روش‌های شبه‌نقد اکنون مطرح نیست، اما بر اساس برنامه اجرایی سال آینده، مسوولیت پیاده‌سازی این طرح بر عهده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است.

 با وجود الزام دولت به اجرای طرح کالابرگ، اما همچنان اجرای این طرح در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و زمان مشخصی برای اجرای آن از سوی مقامات اعلام نمی‌شود.

آن‌طور که دیروز وزیر اقتصاد در نشست خبری درباره حذف ارز ترجیحی و موضوع کالابرگ الکترونیک و پرداخت شبه‌نقد اعلام کرده، در برنامه فعلی دولت استفاده از روش‌های شبه‌نقد اکنون مطرح نیست، اما بر اساس برنامه اجرایی سال آینده، مسوولیت پیاده‌سازی این طرح بر عهده همکاران در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است

به گفته او، مقرر بود در شهریورماه تصمیم‌ نهایی برای فراگیری این طرح انجام شود اما بخشی از این تاخیر به دلیل تردیدی بود که دو تا سه ماه در این وزارتخانه برای انتخاب وزیر رفاه وجود داشت که موجب کاهش سرعت پیشرفت این پروژه شد. اما امیدواریم با همت جدیدی که همکاران در وزارت تعاون دارند، این طرح زودتر به نتیجه برسد.

خاندوزی عنوان کرده، زیرساخت‌ها فراهم شده است و مساله این بود که زیرساخت‌ها در چند درصد شهرها و روستاهای کشور برای مردم قابل‌دسترس است که وزارت تعاون در حال تکمیل کردن آن است که مردم در شروع طرح بتوانند کامل از این ظرفیت استفاده کنند و شاهد پدیده صف نباشیم.

بنا به این گزارش، اجرای طرح کالابرگ و زمان دقیق آن در حالی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد که هم‌اکنون حدود ۶ ماه از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و جراحی اقتصادی دولت می‌گذرد و قرار بود دو ماه یارانه نقدی به حساب‌ها واریز و پس از آن، طرح کالابرگ اجرایی شود. این در شرایطی است که تاکنون دولت ۶ واریزی بابت یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی به حساب خانوار داشته است.

در این میان، در این مدت یک‌بار اعلام شد که طرح کالابرگ الکترونیکی در شهریورماه اجرایی می‌شود، اما سپس اجرای طرح به مهرماه موکول شد. با این وجود، حالا هم زمزمه‌هایی به گوش می‌رسد که دولت پولی برای اجرای طرح کالابرگ ندارد.

جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در اظهارنظری عنوان کرده که علت وقفه در انجام این طرح، نبود منابع مالی است، نه زیرساخت.

وی با اشاره به این‌که نمی‌توان خیلی از انتظارات را برآورده کرد، گفته، هزینه جاری دولت اعم از حقوق و یارانه‌ها افزایش پیدا کرده است. هم‌اکنون درآمد دولت پاسخگوی هزینه‌ها نیست. مگر اینکه منابع دیگری برای افزایش درآمد مد نظر دولت باشد.

قادری با تاکید بر اینکه اجرای قانون کالابرگ الکترونیک بر مبنای مابه‌التفاوت نرخ چهار دسته کالای یارانه‌ای با شهریور ۱۴۰۰ است، به تجارت‌نیوز تصریح کرده، الان دولت در موقعیتی قرار ندارد که بتواند منابع کالابرگ را با منابع پیش‌بینی شده در بودجه تامین کند.

اما طبق توضیحات محسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه، مجلس در قانون دولت را به دادن کالابرگ اجبار نکرده است بلکه در قانون آمده است که دولت از طریق کالابرگ یا به‌هرطریق دیگر اختلاف قیمت سبد کالاهای اساسی را که در اختیار مردم قرار می‌گیرد، جبران کند.

جاماندگان یارانه پس از ثبت درخواست، اگر مشمول دریافت یارانه باشند، یارانه آبان‌ماه را دریافت می‌کنند.

جاماندگان یارانه می‌توانند اطلاعات خانوار خود را در آدرس‌های معرفی شده زیر ثبت‌ کنند.

ثبت‌نام از افرادی که تاکنون از دریافت یارانه نقدی جا مانده‌اند یا متقاضی جدید دریافت یارانه هستند از طریق سایت https://my.gov.ir امکان‌پذیر است. علاوه بر این، متقاضیان بازبینی دهک‌بندی و افرادی که یارانه آنها از اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ قطع شده است، همچنان می‌توانند جهت ثبت یا پیگیری درخواست خود به سامانه اعلامی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به آدرس https://hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کنند.

به گفته سخنگوی ستاد هدفمندی یارانه‌ها هر ماه عده‌ای از جاماندگان یارانه در سامانه my.gov.ir ثبت‌نام می‌کنند و مشمول یارانه جدید می‌شوند. اکنون افرادی که مشمول یارانه نشده‌اند می‌توانند در این سامانه ثبت‌نام کنند و یارانه جدید را دریافت کنند.

سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها اعلام کرده که هر ماه درخواست افراد جدید بازبینی می‌شود و چنانچه این افراد جزو دهک اول تا نهم شناخته شوند به جمع یارانه‌بگیران اضافه می‌شوند و معوقات یارانه به حساب آنها واریز می‌شود. اما از میان افرادی که یارانه‌بگیر هستند فردی حذف نمی‌شود.

همه افرادی که تا ابتدای سال ۱۴۰۱ یارانه دریافت نمی‌کرده‌اند یا به هر دلیلی یارانه آنها قطع شده بود باید به سامانه my.gov.ir مراجعه و ثبت‌نام کند؛ پس از ثبت‌نام آزمون وُسع و دهک‌بندی برای آنها انجام می‌شود و چنانچه دهک یک تا ۹ شناسایی شوند به آنها یارانه نقدی تعلق می‌گیرد، اما افرادی که از اردیبهشت ۱۴۰۱ به آنها یارانه داده نشده باید به سامانه حمایت وزارت رفاه مراجعه و درخواست بازبینی کنند. در شهریورماه امسال ۷۰هزار سرپرست خانواری که قبلا درخواست بازبینی داشتند این ماه به جمع یارانه‌بگیران افزوده شدند.

این افراد اگر دهک یک تا ۳ باشند، رقم یارانه دریافتی آنها ۴۰۰هزار تومان به ازای هر فرد و اگر دهک ۴ تا ۹ باشند رقم ۳۰۰هزار تومان به ازای هر عضو خانوار به حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود.

گفتنی است دولت از اردیبهشت‌ماه به این سو، تاکنون چهار مرحله از یارانه‌های جدید ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار تومان را به حساب سرپرستان خانوار واریز کرده است. ضمن آنکه با دستور رئیس‌جمهور، مبالغ یارانه برای معترضان نیز تا زمان روشن شدن وضعیتشان واریز می‌شود.

همچنین بر اساس برنامه‌های موجود این یارانه روز بیستم هر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود و با توجه به این که تغییراتی در برنامه واریز یارانه تاکنون اعلام نشده، پیش‌بینی می‌شود که یارانه آبان‌ماه نیز بیستم همین ماه واریز شود.

براساس آخرین وضعیت محاسبه مشمولین یارانه در مردادماه ۱۴۰۱ توسط پایگاه رفاه ایرانیان، از بین حدود ۸۶میلیون نفر جمعیت کل کشور، حدود ۲۵میلیون و ۵۰۰هزار خانوار معادل ۷۷میلیون و ۹۰۰هزار نفر به‌عنوان مشمول به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها معرفی شده‌اند(معادل ۸۹٫۹درصد جمعیت کشور).

از این میزان حدود ۸۰۰هزار خانوار مشمول یارانه ۴۰۰هزار تومانی و حدود یک میلیون و ۷۰۰هزار خانوار مشمول یارانه ۳۰۰هزار تومانی هستند. از بین هفت میلیون جامانده که شامل انصرافی‌های قدیم، محذوفین قدیم و افرادی است که به هر دلیلی در فروردین ماه سال ۱۴۰۱ یارانه ۴۵۵۰۰ تومانی دریافت نمی‌کردند، تعداد کل ثبت‌نامی‌های جدید (پس از اردیبهشت ۱۴۰۱) حدود دو میلیون و ۷۰۰هزار نفر هستند که حدود یک میلیون و ۶۰۰هزار نفر از این افراد در جمع مشمولین فعلی حاضر هستند.

همچنین از بین محذوفین جدید یارانه در اردیبهشت سال ۱۴۰۱ حدود چهار میلیون و ۲۰۰هزار نفر اقدام به ثبت اعتراض کردند که در وسع سنجی تیرماه یک میلیون و ۷۰۰هزار نفر در جمع مشمولین تیرماه یارانه به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها معرفی شدند.

جزئیات واریز یارانه نقدی

طیبه حسینی  افزود:  بنابر آخرین آمار مجموعه یارانه بگیران تا پایان شهریور ۷۶ میلیون و ۴۱۰ هزار و ۳۸۹ نفر هستند.

وی اضافه کرد: از اردیبهشت امسال با اصلاح نظام یارانه و آزادسازی ارز، پرداخت یارانه های جدید تحت عنوان یارانه نقدی کمک معیشتی آغاز شد. در آن زمان تعدادی از یارانه بگیران حذف شدند که بسیاری از افراد به این تصمیم اعتراض داشتند. هر چند ستاد هدفمندی یارانه اعلام کرد که افراد از سایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعتراض خود را ثبت و پیگیری کنند.

سخنگوی ستاد هدفمندی یارانه ها گفت: بنابر آخرین آمار یک میلیون و ۶۹۰ هزار و ۹۵۷ خانوار دهک ۱۰ اعلام شده بود که از این تعداد ۵۰۷ هزار و ۹۳۰ خانوار در بازبینی صورت گرفته دهک اول تا نهم شناخته شدند.

به گفته او، از افرادی که طی سال های قبل یارانه نمی گرفتند، یک میلیون و ۱۹۴ هزار خانوار آمدند و ثبت نان جدید انجام دادند که در نهایت از این تعداد ۱۹۵ هزار و ۶۵۴ خانوار دهک اول تا نهم بودند.

حسینی اظهار کرد: تا پایان شهریور مجموعه یارانه بگیران که ۷۶ میلیون و ۴۱۰ هزار و ۳۸۹ نفر هستند، افرادی که تا سال ۱۴۰۱ یارانه نگرفتند، می توانند در سامانه https:my.gov.ir ثبت نام کنند.

سخنگوی ستاد هدفمندی یارانه گفت: هر ماه افرادی که ثبت نام می شدند، درخواست متقاضیان بازبینی می شود، چنانچه دهک اول تا نهم شناخته شوند به جمع یارانه بگیران اضافه می شوند و معوقات یارانه پرداخت می شود. اما کسانی که یارانه بگیر هستند، حذف جدید نداریم.

بنابر گفته حسینی، افرادی که وام یک میلیون تومانی گرفتند، اقساط ۳۵ هزار تومانی تا پایان سال از حساب سرپرستان خانوار کسر می شود.

این مقام مسئول گفت: ستاد هدفمندی یارانه برای افراد پیامکی مبنی بر وام ۱۰ میلیون تومانی ارسال نکرده است، افراد به هیچ عنوان وارد لینک ها نشوند.

براساس آخرین آمار ماهانه ۷۶ هزار میلیارد تومان یارانه به حساب سرپرستان خانوار واریز می شود.