عیدی دولت به جاماندگان سهام عدالت | واریز 10 میلیونی سهام عدالت شامل چه کسانی می شود؟

پایگاه خبری تحلیلی بازار بورس:

جاماندگان سهام عدالت تعیین تکلیف شدند. جاماندگان سهام عدالت آمار به نسبت بالایی دارند. جاماندگان سهام عدالت سود خود را دریافت کردند. جاماندگان سهام عدالت می توانند به سامانه معرفی شده مراجعه کنند. جاماندگان سهام عدالت در سرپاشدن بورس نقش بسزایی دارند.

به گفته وزیر اقتصاد، دولت تمام تلاش خود را خواهد کرد که جاماندگان تا پایان سال سهام عدالت دریافت کنند، انتقال سهامی که نمایندگان مجلس نیز خبر از پیگیری و تحقق آن می دهند.

در سال ۱۳۸۴ پس از تصویب و اجرایی شدن طرح سهام عدالت تعدادی از افراد به دلایل مختلف از ثبت نام و دریافت این سهام جا ماندند و پس از آن مدام اخبار مختلفی از اعطای سهام به جاماندگان در دولت‌های متخلف مخابره می شود. اعطای سهامی که بخشی از قانون بر آن تاکید کرده و بند ج سیاست‌های کلی اصل ۴۴ به واگذاری سهام به طبقات مختلف مردم اشاره دارد.

دولت سیزدهم نیز پس از روی کار آمدن اعطای سهام به جاماندگان را در دستور کار خود قرار داد و بر همین اساس رئیس جمهور، آقای ابراهیم رئیسی موافقت خود برای اعطای سهام عدالت را اعلام  و موضوع را به سازمان برنامه و بودجه جهت تامین منابع ارجاع داد.

در نهایت نیز پس از گذشت ۱۰ ماه از تصویب طرح اعطای سهام عدالت به جاماندگان در لایحه بودجه، در مهر ۱۴۰۱ مصوبه تخصیص این سهام به جاماندگان به تصویب هیئت دولت رسید و بالاخره ۱۳ آذر طبق تصویب‌نامه هیئت وزیران با معرفی افرادی که به عنوان جامانده سهام عدالت شناسایی شده‌اند، جزئیات واگذاری این سهام اعلام و ابلاغ شد.

اما پس از ابلاغ این طرح در آذر، اشکالاتی به آن وارد شد که در همین زمینه آقای حسین قربان زاده، رئیس سازمان خصوصی سازی گفته بود: تخصیص سهام عدالت به جاماندگان در قانون بودجه پیش‌بینی شده است، البته پرتفوی این سهام به اصلاحیه نیاز دارد که متن اصلاحیه به دولت ارسال شده و بررسی آن در نوبت است. این اصلاحیه درمورد تغییر برخی شرکت‌ها در پرتفوی سهام است که باید در هیئت دولت بررسی و تصویب شود.

بعد از این گفت و گو در ۲۳ بهمن، آقای قربان زاده، رئیس سازمان خصوصی سازی در گفت و گوی دیگر  در خصوص زمان اعطای سهام عدالت به جاماندگان و این که آیا تا پایان سال ۱۴۰۱ اعطای سهام نهایی خواهد شد؟ گفت: در این زمینه هیئت تطبیق مجلس ایراداتی را گرفته و با ایراد هیئت تطبیق مجلس عملا آیین نامه‌ای که هیئت وزیران تصویب کرده باید به تصویب شورای عالی سیاست‌های اصل ۴۴ برسد، در غیر این صورت امکان تخصیص سهام وجود ندارد.

او در ادامه افزود: اگر جلسه شورای عالی سیاست‌های اصل ۴۴ که از سه قوه در آن عضو هستند (که البته امسال تنها یکبار جلسه آن‌ها تشکیل شده است) تا پایان سال تشکیل شود و فرصتی اگر باقی بماند امکان تخصیص سهام عدالت به جاماندگان وجود دارد.

در نهایت نیز در ۱۶ اسفند آقای احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصاد و دارایی در صفحه خود در فضای مجازی نوشت: با مصوبه شورای‌عالی اجرای سیاست‌های اصل ۴۴، هموطنان که فاقد سهام عدالت بودند (حدود ۳.۵ میلیون نفر) در روزهای آینده مالک سهام عدالت خواهند شد.

طرح اعطای سهام عدالت به جاماندگانی که سال ۱۴۰۱ بی نتیجه ماند

در حالی که جاماندگان سهام عدالت منتظر دریافت سهام خود بودند آقای قربان زاده رئیس سازمان خصوصی‌سازی ۲۸ اسفند ۱۴۰۱ در صفحه شخصی خود نوشت: تخصیص سهام عدالت به جاماندگان، تکلیف بودجه امسال بود و فعلا مشخص نیست در بودجه سال آینده چه تصمیمی در این مورد گرفته شود، اما امسال (۱۴۰۱) به دلیل مخالفت معاونت حقوقی ریاست جمهوری با پرتفوی مربوطه، این موضوع به نتیجه نرسید.

جاماندگان مشمول دریافت سهام عدالت تا پایان سال سهام دریافت می کنند

اعطای سهام عدالت به جاماندگان موضوعی که با رفت و برگشت‌های بسیار در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته بود، اما چهارشنبه ۳۰ فروردین آقای احسان خاندوی، وزیر امور اقتصادی در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران، خبری جدید در خصوص اعطای این سهام داد و گفت: با توجه به اینکه از نظر مجلس و دولت افراد مشخص شده مستحق‌ترین گروه برای دریافت سهام عدالت هستند، دولت تمام تلاش خود را خواهد کرد که جاماندگان در این بخش تا پایان سال سهام عدالت دریافت کنند.

مجلس پیگیر اعطای سهام عدالت به جاماندگان است

اعطای سهام عدالت به جاماندگانی که در بودجه امسال نیز در خصوص آن تاکید شده و  آقای شهبازی نماینده مجلس در رابطه با آن گفت: مجلس نیز از قبل پیگیر اعطای سهام عدالت به جاماندگان بود و در بودجه سال ۱۴۰۲ نیز پیش بینی شده است و در کل مجلس پیگیر و به دنبال اعطای سهام عدالت به جاماندگان است و بسیار تاکید دارد که این انتقال سهام امسال انجام گیرد.

اما جاماندگان سهام عدالت چه کسانی هستند؟

پیش از این خانم راضیه ذوالنوریان، مدیرکل دفتر امور سهام عدالت سازمان خصوصی سازی در رابطه با مشمولان دریافت سهام عدالت اعلام کرده بود: در ارتباط با کسانی که جا مانده سهام عدالت هستند، به استناد مصوبه‌ای که هیئت دولت تصویب کرد، شرایط فراهم شد که در راستای اجرای قانون بودجه ۱۴۰۱، افرادی که تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی کل کشور، سه دهک اول درآمدی جامعه و ایثارگران هستند، سهام دار سهام عدالت شوند.

اعطای سهام عدالت به جاماندگان، موضوعی که با توجه به در برگیری آن  بسیاری از افراد را چشم انتظار تحقق وعده ها در خصوص نهایی شدن انتقال این سهام نگه داشته است،  اعطای سهامی که به گفته وزیر اقتصاد در بودجه امسال نیز  همانند سال گذشته پیش بینی شده است؛ حالا باید منتظر ماند و دید که سرانجام طرح اعطای سهام عدالت به جاماندگان، امسال به نتیجه خواهد رسید یا مانند سال گذشته بی ثمر خواهد ماند؟

اطلاعات مهم درباره تخصیص سهام عدالت جاماندگان

حسین قربانزاده در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به تصویب تخصیص سهام عدالت به جاماندگان در هیات دولت اظهار کرد: بر این اساس افراد تحت پوشش کمیته امداد، بهزیستی و ایثارگرانی که سهام عدالت ندارند فاز نخست جاماندگان سهام عدالت محسوب می‌شوند.

وی درمورد پرتفوی جاماندگان نیز گفت: پرتفوی جاماندگان از قبل در سازمان خصوصی سازی پیش‌بینی شده بود اما یکی از شرکت‌ها در هیات دولت حذف شد و باید جابه‌جایی پرتفو صورت بگیرد تا بتوان امور را پیش برد. البته این طرح بعد از هیات دولت باید به هیات تطبیق مجلس برود و چنانچه ایرادی نداشته باشد، لازم‌الاجرا است.

به گفته رئیس سازمان خصوصی‌سازی، تعداد جاماندگانی که در فاز نخست شناسایی شده‌اند حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر است.

بر اساس این گزارش، طبق مصوبه مجلس، دولت موظف شد از محل باقی مانده سهام متعلق به دولت یا شرکت های دولتی در بنگاه های قابل واگذاری در هر بازار موضوع گروه های (۱) و (۲) ماده (۲) قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۲۵ خردادماه ۱۳۸۷ و اصلاحات و الحاقات بعدی آن، نسبت به واگذاری سهام عدالت به مددجویان جامانده تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) مددجویان سازمان بهزیستی کشور و تمامی افرادی که از سهام عدالت برخوردار نشده اند اقدام کند.  

تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت همچنان روی میز دولت قرار دارد و گفته‌های مسئولان حاکی از این است که جاماندگان شناسایی شده‌اند اما منابعی که به عنوان سهام عدالت قرار است در اختیار این افراد قرار بگیرد، هنوز مشخص نیست.

با آزادسازی سهام عدالت در اردیبهشت سال ۱۳۹۹ و قیمت قابل توجه این سهام متاثر از وضعیت بازار سرمایه در آن روزها، بحث مشمول بودن یا نبودن سهام عدالت داغ شد. درحالی که طبق آمار حدود ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت هستند، همواره صدای اعتراض عده‌ای به گوش می‌رسید که چرا با وجود اینکه جزو دهک‌های کم درآمد جامعه هستند، مشمول این سهام نمی شوند.

در هر حال، دولت دوازدهم درحالی به کار خود پایان داد که اعلام شد پرونده ثبت نام سهام عدالت بسته شده است و امکان اینکه مشمول جدیدی پذیرفته شود وجود ندارد. با این حال برخی نماینده های مجلس همچنان قول تخصیص سهام عدالت به جاماندگان را میدادند و آمارهای مختلفی نیز از جاماندگان ارائه می شد و در نهایت نیز زمزمه های یک جامعه آماری ۲۰ میلیون نفری نیز به گوش رسید. البته این آمار هرگز از سوی هیچ مسئولی تایید نشد تا اینکه نمایندگان مجلس شورای اسلامی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، در مصوبه ای راهکاری برای تعیین تکلیف جاماندگان سهام عدالت در سال ۱۴۰۱ مشخص کردند

طبق مصوبه مجلس، دولت موظف شد از محل باقی مانده سهام متعلق به دولت یا شرکت های دولتی در بنگاه های قابل واگذاری در هر بازار موضوع گروه های (۱) و (۲) ماده (۲) قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۲۵ خردادماه ۱۳۸۷ و اصلاحات و الحاقات بعدی آن، نسبت به واگذاری سهام عدالت به مددجویان جامانده تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) مددجویان سازمان بهزیستی کشور و تمامی افرادی که از سهام عدالت برخوردار نشده اند اقدام کند.  

بر این اساس، حدود سه ماه قبل حسین قربازاده - رییس سازمان خصوصی سازی - از شناسایی جاماندگان سهام عدالت تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی خبر داد و اعلام کرد که تعداد جاماندگان تحت پوشش این دو نهاد در مجموع حدود سه میلیون و ۳۳۷ هزار و ۷۰۰ نفر هستند که حدود دو میلیون و ۲۵ هزار نفر تحت پوشش بهزیستی و حدود یک میلیون و ۳۰۰ نفر تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند.

پرتفوی جاماندگان از چه سهامی تشکیل خواهد شد؟

هنوز مشخص نیست چه سهامی در پرتفوی جاماندگان قرار بگیرند. آنطور که اعلام شده است اسامی بنگاه‌هایی مطرح شده که برخی بر این باورند که جزو ۲۰ درصدی است که دولت باید نگه دارد. درواقع بند ج سیاست‌های کلی اصل ۴۴، به ۸۰ درصد بنگاه‌ها اجازه داده بود واگذار شوند اما در تبصره یک بند ب ماده سه قانون اصل سیاست ۴۴ ذکر شده است که دولت اجازه دارد تا ۲۰ درصد سرمایه گذاری کند. تفسیر حقوقی این است که دولت مکلف است ۸۰ درصد ارزش بازار این بنگاه‌ها را واگذار کند. ۲۰ درصد دیگر را مجاز است حفظ کند و زمانی که میزان شناوری آن پایین آمد، دوباره دولت می‌تواند از طریق سازمان توسعه آن مورد را سرمایه گذاری کند.

باید توجه کرد که دولت دیگر سهام حداکثری ندارد. هرچه سهام باقی مانده از همین شرکت‌های پتروشیمی و پالایشگاه و... است. این شرکت‌ها جزو همان ۲۰ درصد است، ولی تفسیر این است که دولت می‌تواند آن‌ها را واگذار کند. البته برخی هم معتقد هستند دولت نمی‌تواند. این موضوع از معاونت حقوقی استعلام شده است و این معاونت باید پاسخ دهد.

باید به این نکته توجه شود که دولت منابع دیگری برای تخصیص به سهام عدالت ندارد. کل ارزش بازار پرتفوی سهام دولت در تابلوی بورس حدودا ۱۸۶ هزار میلیارد تومان است که حدود ۸۶ هزار میلیارد تومان یعنی نزدیک ۴۰ تا ۴۵ درصد آن وثیقه وام‌هایی است که از سال ۱۳۷۹ به بعد اخذ شده است و امکان واگذاری آن‌ها از هیچ طریقی وجود ندارد. در نهایت هر زمانی معاونت حقوقی پاسخ خود را اعلام کند، امکان تخصیص سهام به مشمولین کمیته امداد و بهزیستی امکان‌پذیر می‌شود.

تکلیف جاماندگان دیگر چه می‌شود؟

در مورد سایر افراد واجد شرایط وزارت اقتصاد و وزارت رفاه باید در یک ساز و کار علمی افراد را شناسایی کنند. در حال حاضر سازوکاری به غیر از پایگاه رفاه ایرانیان وجود ندارد و معاونت مربوطه در وزارت رفاه لیست افرادی که در شش دهکی درآمدی هستند و سهام عدالت ندارند را مشخص کرده است اما تعداد نهایی نیست. زمانی هم که تعداد مشخص شود، باید برای منابع از سوی دولت و مجلس آن تدبیری اندیشیده شود.